Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tarnowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tarnowie V Wydział Gospodarczy

w składzie

Przewodniczący SSR Michał Bień

Protokolant starszy sekretarz sądowy Monika Wierciak

po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2017 r. w Tarnowie

sprawy z powództwa M. J. (1)

przeciwko T. „. (1)spółce akcyj­nej
z sie­dzibą w W.

o zapłatę kwoty 29.949,95 (słow­nie: dwadzieścia dziewięć tysięcy dziewięćset czterdzieści dziewięć złotych dziewięć­dziesiąt pięć groszy) zł wraz z odset­kami u­stawowymi za opóźnienie

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda M. J. (1) na rzecz strony pozwanej T. (1) spółki akcyj­nej kwotę 4.834,00 (słownie: cztery tysiące osiemset trzydzieści cztery) zł tytułem zwrotu kosztów pro­ce­su.

SSR Michał Bień

sygn. akt V GC 732/16

ZARZĄDZENIE

-

odnotować wyrok;

-

kalendarz 1 tydzień – 3 tygodnie.

SSR Michał Bień

T., dnia 01 sierpnia 2017 r.

sygn. akt V GC 732/16

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowie
z dnia 01 sierpnia 2017 r.

I

Powód M. J. (1) w pozwie wniesionym w dniu 25 lipca 2016 r. skie­rowanym przeciwko T. (1) spół­ce akcyjnej z siedzibą w W. domagał się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 29.949,95 zł wraz z us­tawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 29.949,95 zł od dnia 25 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów postępowania w tym kosztów za­stępstwa pro­cesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu powód podniósł, że w dniu 03 grudnia 2013 r. został wniesiony przez P. spółkę z ograniczoną odpowiedzial­nością z siedzibą w I. przeciwko M. J. (1) pozew o za­płatę kwoty 19.814,00 zł. Sąd Rejonowy w Tarnowie wydał w tej sprawie nakaz zapłaty, od którego M. J. (1) reprezentowany przez adwokata A. (1) złożył sprzeciw. Pełnomocnik M. J. (1) złożył
w sprzeciwie oświadczenie o po­trąceniu wzajemnych wierzytelności.

M. J. (1) podał, że do sprzeciwu nie zostało dołączone pełnomoc­nictwo ani inny dokument, z którego wynikałoby umocowanie pełnomocnika do złożenia oświadczenia materialnoprawnego o potrąceniu. Do akt zostało dołą­czo­ne pełnomocnictwo ogólne obejmujące umocowanie do dokonywania w i­mieniu mocodawcy czynności procesowych. Wyrokiem z dnia 29 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Tarnowie zasądził od M. J. (1) na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 19.814,00 zł wraz z ustawowy­mi odsetkami liczonymi od kwoty 19.814,00 zł w stosunku rocznym od dnia 17 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 3.408,00 zł tytułem kosztów postępo­wania. W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy w Tarnowie wskazał, że zarzut potrącenia złożony przez pełnomocnika M. J. (1) w sprzeciwie od na­ka­zu zapłaty był nieskuteczny albowiem pełnomocnictwo nie zawierało dodatko­wej wzmianki o umocowaniu pełnomocnika procesowego do składania o­świad­czeń w imieniu i na rzecz M. J. (1). Apelacja M. J. (1) zo­stała odrzucona przez Sąd Rejonowy w Tarnowie z uwagi na nieuzupełnienie braku fiskalnego. Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił zażalenie M. J. (1) na to postanowienie oraz zasądził od niego na rzecz P. spółki z o­graniczoną odpowiedzialnością kwotę 600,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania za­żaleniowego.

M. J. (1) podniósł również, że nieuzupełnienie braku fiskalnego a­pe­lacji wynikało z kolejnego zaniedbania pełnomocnika, który nie odebrał prze­syłki zawierającej wezwanie do opłacenia apelacji mimo jej dwukrotnego awizo­wania. Powód w związku z wydanym rozstrzygnięciem w sprawie poniósł koszty, na które złożyły się: kwota 19.814,00 zł tytułem należności głównej, kwota 5.313,95 zł tytułem odsetek, kwota 3.408,00 zł tytułem kosztów zastęp­stwa procesowego w I instancji, kwota 600,00 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego, kwota 199,00 zł tytułem opłaty od zażalenia oraz kwota 615,00 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustanowionego przez niego w po­stępowaniu.

Powód naprowadził, że w jego ocenie adwokat A. R. (2) nie za­chowała należytej staranności i popełniła błąd w sztuce prawniczej polegający na niezłożeniu stosownego pełnomocnictwa do złożenia w jego imieniu oświad­czenia o potrąceniu, co doprowadziło M. J. (1) do pozbawienia możli­wości obrony swoich praw a następnie do wydania wyroku uwzględniającego
w całości powództwo (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

M. J. (1) stwierdził, że nie miał wiedzy na temat konieczności zło­żenia przez niego dodatkowego pisemnego umocowania tak, aby zgłoszony za­rzut potrącenia był skuteczny. Podniósł również, że przekazał pełnomocnikowi dokumenty dające podstawę do dokonania potrącenia i udzielił pełnomocnic­twa, które zostało przygotowane przez adwokata A. R. (2).

Powód naprowadził dalej, że odpowiedzialność adwokata była związana przede wszystkim z reżimem kontraktowym a więc odpowiedzialnością za nie­wykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Odpowiedzialność od­szko­do­wawcza powstaje wówczas, gdy zaniedbanie pełnomocnika doprowadzi­ło do uprawomocnienia się orzeczenia merytorycznie niesłusznego, a to z kolei spowodowało uszczerbek majątkowy u jego klienta.

M. J. (1) podniósł, że adwokat A. R. (2) w okresie od grud­nia 2013 r. do sierpnia 2015 r. była objęta obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej adwokatów i dodatkowym ubezpieczeniem w P. (...)spółce akcyjnej oraz T. (1) spółce akcyjnej. W związku z niezachowaniem należytej staranności odpowiedzialność cywilna A. R. (2) była niewąt­pliwa (k. 2 – 7).

W pisemnej odpowiedzi na pozew wniesionej w dniu 22 sierpnia 2016 r. (data oddania pisma w placówce pocztowej ope­ratora pocztowego obowiązane­go do świadczenia usług powszechnych) strona pozwana T. (1)” spółka akcyjna zażądała oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania
w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie swojego stanowiska T. (1) spółka akcyjna podniosła, że w sprawie nie zachodziły prze­słanki odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej z uwagi na brak a­de­kwatnego związku przyczynowego między działaniem pełnomocnika a po­wstałą szkodą.

Strona pozwana zarzuciła, że umowa zlecenia zawarta między powodem a ubezpieczonym adwokatem była umową starannego działania a nie umową re­zultatu a zatem pełnomocnik nie ponosił ujemnych konsekwencji, jeśli nie o­siągnął skutku określonego umową. Odnosząc się do twierdzeń powoda, iż peł­nomocnik procesowy nie złożył stosownego pełnomocnictwa uprawniającego go do podniesienia zarzutu potracenia, strona pozwana wskazała, że kwestia skuteczności pełnomocnictwa procesowego w tym zakresie nie była jednoznacz­nie traktowana w orzecznictwie i doktrynie. Przyjęcie zatem jednego
z dwóch możliwych wariantów przez ubezpieczonego adwokata co do skuteczno­ści jego złożenia nie mogło być uznane za niedołożenie przez niego należytej staranności, nawet podwyższonej.

T. (1) spółka akcyjna pod­nio­sła również, iż dla przyjęcia powstania szkody w majątku powoda niezbęd­nym jest wykazanie możliwości uzyskania korzystnego dla niego rozstrzygnię­cia przy założeniu zachowania przez pełnomocnika należytego profesjonalizmu. Sam fakt dopuszczenia się przez pełnomocnika zaniedbań czy zaniechań
w pro­wadzeniu sprawy sądowej nie stwarzał jeszcze sam przez się podstawy od­szkodowawczej odpowiedzialności tego pełnomocnika. Należało bowiem zbadać, czy wynik postępowania mógł być ostatecznie inny przy założeniu należy­tego wykonania obowiązków przez pełnomocnika.

Strona pozwana zarzuciła również, że powód nie przedłożył jakichkol­wiek dokumentów wskazujących na możliwość uzyskania korzystnego dla niego rozstrzygnięcia sprawy. Co więcej nie wykazał, aby wykonał na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością usługi transportowe i by przysługiwało mu wynagrodzenie za te czynności, które z kolei miało stanowić podstawę za­rzutu potrącenia.

Pozwany ubezpieczyciel naprowadził, że wynik procesu i tak zakończony byłby negatywnym rozstrzygnięciem dla powoda. Skoro zatem M. J. (1) w toku procesu nie udowodnił wysokości ewentualnego wynagrodzenia, nie sposób przyjąć, by istniało prawdopodobieństwo pozytywnego zakończenia dla niego sprawy prowadzonej pod sygnaturą akt V GC 211/14. W ocenie pozwa­nego ubezpieczyciela również kwestia nieuzupełnienia przez pełnomocnika bra­ków fiskalnych apelacji nie dowodziła, że rozstrzygnięcie byłoby korzystne dla po­woda.

Z ostrożności procesowej T. (1) spółka akcyjna zakwestionowała również wskazaną przez powoda wy­so­kość szkody wskazując, że powód nie wykazał tej wysokości (k. 88 – 97).

W piśmie przygotowawczym z dnia 05 października 2016 r. powód wska­zał, iż miał prawo oczekiwać, że profesjonalny pełnomocnik poprowadzi jego sprawę zgodnie z zasadami wykonywania zawodu przy zachowaniu staranności wynikającej z posiadanej wiedzy i doświadczenia. Zarzucił również, że kwestia rodzaju pełnomocnictwa, jakie powinno zostać udzielone pełnomocnikowi w ce­lu skutecznego złożenia oświadczenia o potrąceniu, była ugruntowana w o­rzecz­nictwie. Nie można zatem mówić o dwóch wariantach dopuszczalnych
w o­rzecznictwie w sytuacji, kiedy istnieje jednolite stanowisko, do którego wszyscy się stosują.

M. J. (1) zarzucił również, że dla wykazania wykonania usługi trans­portowej na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawił dowody z dokumentów i z zeznań świadka W. L. (k. 123 – 125).

Zarządzeniem z dnia 01 czerwca 2017 r. wydanym na rozprawie zwro­towi uległo na podstawie art. 207. § 7. i § 3. k.p.c. pismo pełnomocnika strony pozwanej z dnia 24 maja 2017 r. jako wniesione bez uprzedniego postanowie­nia sądu co do dalszej wymiany pism procesowych (k. 194 – 198, k. 203 verte).

II

Stan faktyczny sprawy w większości w zasadzie był bezsporny.

Poza sporem było, że w dniu 03 grudnia 2013 r. do Sądu Rejonowego
w T. został wniesiony pozew P. spółki z ograniczoną odpowie­dzialnością z siedzibą w I. o zapłatę kwoty 19.813,50 zł skierowany przeciwko M. J. (1) (k. 3 – 7, k. 11 – 13, pozew z dnia 03 grudnia 2013 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego
o sygnaturze V GC 211/14 zalegający na k. 2 – 4). Bezsporne było, że pomiędzy M. J. (1) a adwokatem A. R. (2) doszło do zawarcia umowy, w ramach której A. R. (2) reprezentowała M. J. (1) przed Sądem Rejonowym w Tarnowie w postępowaniu prowadzonym pod sygnatu­rą akt GC 211/14 z powództwa P. spółki z ograniczoną odpowiedzialno­ścią o zapłatę (k. 3 – 7, k. 9, k. 15 – 16, k. 88 – 97, k. 123 – 125, sprzeciw od nakazu zapłaty w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydzia­łu Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegający na k. 18 – 20, pełnomocnic­two w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Go­spodar­czego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 21). Strony zgodne były co do tego, że w toku postępowania pełnomocnik M. J. (1) złożył w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty w imieniu M. J. (1) jako pozwane­go oświadczenie
o potrąceniu wzajemnych wierzytelności (k. 3 – 7, k. 15 – 16, k. 88 – 97, k. 123 – 125, sprzeciw od nakazu zapłaty w aktach Sądu Re­jonowego w Tarnowie V Wy­działu Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegający na k. 18 – 20). Poza sporem było, że Sąd Rejonowy w Tarno­wie w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 potrakto­wał zgłoszony przez pełnomocnika M. J. (1) zarzut potrącenia za nieskuteczny uznając, że adwokat M. J. (1) pomimo złożenia takie­go zarzutu nie wykazał, iż dysponował pełnomocnictwem do dokonania tej czynności jako czynności materialnoprawnej (k. 3 – 7, k. 22 – 25 verte, k. 88 – 97, k. 123 – 125, uzasadnienie wyroku
z dnia 29 grudnia 2014 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 106 – 109). Nie było sporu co do tego, że Sąd Rejo­nowy w Tarnowie w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 zasądził od M. J. (1) jako pozwanego na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako strony powodowej kwotę 19.814,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w stosunku rocznym od kwoty 19.814,00 zł od dnia 17 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 3.408,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (k. 3 – 7, k. 22 – 25 verte, wyrok z dnia 29 grudnia 2014 r. w aktach Sądu Rejonowego
w Tarnowie V Wydziału Gospo­darczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegający na k. 102, uzasadnienie wy­roku z dnia 29 grudnia 2014 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wy­działu Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 106 – 109). Bezsporne było także, że od wyroku z dnia 29 grudnia 2014 r. została złożona apelacja przez pełnomocnika M. J. (1) (k. 3 – 7, k. 26, k. 27 – 28, k. 29 – 30, k. 88 – 97, apelacja z dnia 19 lutego 2015 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegająca na k. 113 – 116, postanowienie z dnia 07 kwietnia 2015 r. wraz z uzasadnie­niem w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 125 – 125 verte, postanowienie z dnia 25 sierpnia 2015 r. wraz z uzasadnieniem
w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 148 – 149). Poza sporem było, że pełnomocnik M. J. (1) nie odebrał pisemnego wezwania do uzupełnienia braku fiskalnego apelacji (k. 3 – 7, k. 29 – 30, koperta ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru w ak­tach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego
o sygnaturze V GC 211/14 zalegająca na k. 123, uzasadnienie postanowienia
z dnia 07 kwietnia 2015 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 125 verte, zażalenie z dnia 27 kwietnia 2015 r. w ak­tach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 128 – 130, uzasadnienie postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 25 sierpnia 2015 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego
o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 148 – 149). Poza sporem było, że Sąd Rejonowy w Tarnowie odrzucił apelację wniesioną przez pełnomocnika M. J. (1), jako że opłata od apelacji nie została uiszczona (k. 3 – 7, k. 26, k. 29 – 30, postanowienie z dnia 07 kwietnia 2015 r. z uzasadnieniem
w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 125 – 125 verte, uzasadnienie postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 25 sierpnia 2015 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospo­darczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 148 – 149). Strony nie spierały się co do tego, że pełnomocnik M. J. (1) złożył zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Tarnowie o odrzuceniu apelacji a M. J. (1) uiścił opłatę od wniesionego środka zaskarżenia w kwocie 199,00 zł (k. 3 – 7, k. 27 – 28, k. 33, zażalenie
z dnia 27 kwietnia 2015 r. w aktach Sądu Rejo­nowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 128 – 130, wydruk szczegółów transakcji na rachunku banko­wym w aktach Sądu Rejonowego
w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegający na k. 138). Nie było sporu co do tego, że Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił zażalenie M. J. (1) na postanowie­nie o odrzuceniu apelacji oraz zasądził od M. J. (1) na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 600,00 zł tytułem zwrotu kosz­tów postępowania zażaleniowego (k. 3 – 7, k. 29 – 30, postanowienie i uzasad­nienie postanowienia z dnia 25 sierpnia 2015 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 148 – 149). Bezsporne wreszcie było również to, że T. (1)spółka akcyjna u­dzielała ochrony ubezpieczeniowej od odpowiedzialności cywilnej adwokatowi A. R. (2) (k. 3 – 7, k. 61, k. 62 – 63, k. 88 – 97).

Sąd Rejonowy w Tarnowie ustalił ponadto następujący stan fak­tycz­ny sprawy:

W dniu 30 grudnia 2013 r. M. J. (1) udzielił pełnomocnictwa adwo­katowi A. D. (obecnie R.) o następującej treści: „Pełno­moc­nictwo. Niniejszym ustanawiam adwokat A. D. moim pełnomoc­nikiem, w sprawie z powództwa (...) Sp. z o.o. w I. o zapłatę”.

Dowód: pełnomocnictwo z dnia 30 grudnia 2013 r. zalegające w ak­tach Sądu Rejonowego w Tarnowie o sygnaturze V GC 211/14 na k. 21.

Dokument pełnomocnictwa został przygotowany i sporządzony przez pełnomocnika M. J. (1). To na podstawie tego pełnomocnictwa zgło­szony został zarzut potrącenia. Powołanie tego zarzutu wynikało z dotychcza­sowej praktyki A. R. (2). Nie była to pierwsza sprawa, w której A. R. (2) zgłosiła zarzut potrącenia na podstawie takiego pełnomocnictwa procesowego. Zgodnie z wiedzą A. R. (2) na chwilę sporządzenia sprzeciwu i podniesienia zarzutu potrącenia pełnomocnictwo to było wystar­czające do zgłoszenia zarzutu potrącenia.

M. J. (1) poinformował wcześniej adwokata A. R. (2)
o tym, że przysługiwały mu roszczenia przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Dowód: zeznania świadka A. R. (2) – k. 190 – 192.

To przede wszystkim zarzut dotyczący istnienia tych roszczeń stał się podstawą wniesionego w imieniu M. J. (1) sprzeciwu od nakazu zapła­ty. Dokumenty, które M. J. (1) przekazał pełnomocnikowi, zostały dołą­czone do sprzeciwu od nakazu zapłaty.

Dowód: sprzeciw od nakazu zapłaty w aktach Sądu Rejonowego
w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zale­gający na k. 18 – 20; odpis sprzeciwu od nakazu zapłaty – k. 15 – 16; 3 od­pisy faktur VAT w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Go­spodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 35 – 37; wydruk zestawienia sprzedaży w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 211/14 zalegające na k. 38; zeznania świadka A. R. (2) – k. 190 – 192.

M. J. (1) świadczył usługi transportowe na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a jego wynagrodzenie z tego tytułu było kom­pensowane z wierzytelnościami przysługującymi P. spółce z ograni­czoną odpowiedzialnością wobec M. J. (1). M. J. (1) nie wywią­zy­wał się bowiem ze swoich zobowiązań wobec P. spółki z ograniczo­ną odpowiedzialnością.

Dowód: zeznania świadka W. L. – k. 138 verte – 139.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostawała także dłużnikiem M. J. (1) z tytułu wykonywanych przez niego usług przewo­zu.

Dowód: odpis faktury VAT numer (...) z dnia 22 lipca 2013 r. – k. 46; odpis faktury VAT numer (...) z dnia 22 lipca 2013 r. w ak­tach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygna­turze V GC 211/14 zalegający na k. 35; zeznania świadka W. L. – k. 138 verte – 139.

W dniu 22 lipca 2013 r. M. J. (1) wystawił na rzecz P. m. in. fakturę VAT numer (...) na kwotę 28.732,71 zł za wykonane usługi przewozowe.

Dowód: odpis faktury VAT numer (...) z dnia 22 lipca 2013 r. – k. 46; odpis faktury VAT numer (...) z dnia 22 lipca 2013 r. w ak­tach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygna­turze V GC 211/14 zalegający na k. 35.

M. J. (1) wzywał P. spółkę z ograniczoną odpowiedzialno­ścią do zapłaty na jego rzecz łącznie sumy 39.458,31 zł, w skład której wcho­dziła kwota 28.732,71 zł.

Dowód: odpis pisemnego wezwania do zapłaty z dnia 12 września 2013 r. – k. 60; odpis pisemnego wezwania do zapłaty z dnia 12 września 2013 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodar­czego o sygnaturze V GC 211/14 zalegający na k. 39; zeznania świadka W. L. – 138 verte – 139.

M. J. (1) poniósł koszty wynagrodzenia adwokata A. R. (1)­skiej w kwocie 615,00 zł za reprezentowanie go w sprawie z powództwa P.­activ spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Dowód: odpis faktury VAT nr (...) z dnia 16 lutego 2015 r. – k. 31; wydruk szczegółów transakcji na rachunku bankowym – k. 32; wydruk szczegółów transakcji na rachunku bankowym – k. 34.

Ponadto zapłacił w sumie pełnomocnikowi P. spółki z ograni­czoną odpowiedzialnością w okresie od 21 września 2015 r. do 23 października 2015 r. łącznie kwotę 30.000,00 zł w związku z rozstrzygnięciem, które zapad­ło w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14.

Dowód: wydruk szczegółów transakcji na rachunku bankowym – k. 35; wydruk szczegółów transakcji na rachunku bankowym – k. 36; wydruk szczegółów transakcji na rachunku bankowym – k. 37; wydruk szczegó­łów transakcji na rachunku bankowym – k. 38; wydruk szczegółów trans­akcji na rachunku bankowym – k. 39.

M. J. (1) udzielił pełnomocnictwa adwokat A. D. do re­prezentowania go w drugiej sprawie z powództwa P. spółki z ograniczo­ną odpowiedzialnością wytoczonego pozwem z dnia 03 grudnia 2013 r. o zapła­tę kwoty 10.568,86 zł.

Treść dokumentu pełnomocnictwa przedłożonego w tym postępowaniu była następująca: „Pełnomocnictwo. Niniejszym ustanawiam adwokat A. R. (1)­mal­ską, moim pełnomocnikiem, w sprawie z powództwa (...) Sp. z o.o.
w I., w sprawie o zapłatę przed sądem Rejonowym w Tarnowie, Sygn. akt V Gnc 3783/12 i dalszych instancjach”.

Pozew o zapłatę kwoty 10.568,86 zł także został wniesiony do Sądu Rejo­nowego w Tarnowie a po­stępowanie prowadzone było pod sygnaturą akt V GC 62/14.

Pełnomocnik M. J. (1) w treści uzasadnienia sprzeciwu od na­kazu zapłaty złożył oświadczenie o potrąceniu wzajemnych wierzytelności.

Sąd Rejonowy w Tarnowie wyrokiem z dnia 12 maja 2014 r. oddalił po­wództwo uznając zgłoszony zarzut potrącenia za skuteczny.

W apelacji (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wniesio­nej od wyroku z dnia 12 maja 2014 r. podniesione zostały zarzuty naruszenia przez sąd I instancji m. in. art. 91. k.p.c. poprzez przyjęcie, że udzielone przez M. J. (1) pełnomocnictwo procesowe obejmowało również umocowa­nie do złożenia oświadczenia w sferze materialnoprawnej – oświadczenia o po­trąceniu a także art. 498. § 1. k.c. i art. 499. k.c. poprzez przyjęcie, iżM. J. (1)przysługiwała wymagalna wierzytelność, która nadawała się do potrącenia jak i że skutecznie zostało złożone oświadczenie o potrąceniu, pod­czas gdy pełnomocnik M. J. (1) nie został umocowany ani do składa­nia ani do odbierania oświadczeń w sferze materialnoprawnej. Ponadto P.spółka z ograniczoną odpowiedzialnością podniosła zarzuty dotyczące na­ru­szenia przez sąd I instancji przepisów art. 130. § 1. k.p.c., art. 299. k.p.c.
w zw. z art. 227. k.p.c. jak i art. 233. § 1. k.p.c. przy czym w przypadku tego ostat­niego przepisu apelujący upatrywał naruszenia zasady swobodnej oceny dowo­dów poprzez niezbadanie wymagalności rzekomej wierzytelności M. J. (1)a w konsekwencji czy możliwe było dokonanie potrącenia.

Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem z dnia 30 stycznia 2015 r. w postę­powaniu prowadzonym pod sygnaturą akt XII Ga 435/14 zmienił zaskarżony wyrok zasądzając roszczenie objęte żądaniem pozwu pozwem.

Do wyroku z dnia 30 stycznia 2015 r. nie zostało sporządzone pisemne uzasadnienie.

Dowód: pozew z dnia 03 grudnia 2013 r. w aktach Sądu Rejonowe­go w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 62/14 zale­gający na k. 2 – 4; sprzeciw z dnia 07 stycznia 2014 r. od nakazu zapłaty
w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sy­gnaturze V GC 62/14 zalegający na k. 19 – 21; pełnomocnictwo z dnia 03 stycznia 2014 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Go­spodarczego o sygnaturze V GC 62/14 zalegające na k. 22; wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 12 maja 2014 r. wraz z uzasadnieniem
w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sy­gnaturze V GC 62/14 zalegający na k. 63, k. 71 – 73 verte ; apelacja z dnia 18 czerwca 2014 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 62/14 zalegająca na k. 77 – 80; wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 30 stycznia 2016 r. w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego o sygnaturze V GC 62/14 zalegający na k. 102.

W piśmie z dnia 14 marca 2016 r. M. J. (1) zgłosił Towarzystwu U­bezpieczeń i (...) spółce akcyjnej szkodę z zakresu obowiązko­wego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pełnomocnika, tj. adwokata A. R. (2) za błąd w sztuce w związku z prowadzeniem przez adwokata postępowania przed Sądem Rejonowym w Tarnowie pod sygnaturą akt V GC 211/14.

Dowód: odpis pisma z dnia 14 marca 2016 r. – k. 40 – 43.

W piśmie z dnia 15 kwietnia 2016 r. T. (1) spółka akcyjna odmówiła M. J. (3) wypłaty jakiejkol­wiek kwoty z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej A. R. (2) za błąd w sztuce.

Dowód: odpis pisma z dnia 15 kwietnia 2016 r. – k. 62 – 63.

Powyższy stan faktyczny sprawy został uznany w części za bezsporny na podstawie art. 229. k.p.c.

Otóż strony zgodnie przyznały, że pomiędzy M. J. (1) a ad­wokatem A. R. (2) doszło do zawarcia umowy, w ramach której A. R. (2) reprezentowała M. J. (1) przed Sądem Rejonowym w Tar­nowie w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt GC 211/14 z powódz­twa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę. Strony zgodne były co do tego, że w toku postępowania pełnomocnik M. J. (1) złożył w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty w imieniu M. J. (1) jako pozwanego oświadczenie o potrąceniu wzajemnych wierzytelności. Poza spo­rem było, że Sąd Rejonowy w Tarnowie w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 potraktował zgłoszony przez pełnomocnika M. J. (1)zarzut potrącenia za nieskuteczny uznając, że adwokat M. J. (1) pomimo złożenia takiego zarzutu nie wykazał, iż dysponował pełno­mocnictwem do dokonania tej czynności jako czynności materialnoprawnej. Bezsporne było także, że od wyroku z dnia 29 grudnia 2014 r. została złożona apelacja przez pełnomocnika M. J. (1). Bezsporne wreszcie było rów­nież to, że Towarzystwo (...) spółka akcyjna udzielała ochrony ubezpieczeniowej od odpowiedzialności cywilnej adwokatowi A. R. (2).

Okoliczności powyższe zostały przytoczone przez obydwie strony tak
w po­zwie jak i w pisemnej odpowiedzi na pozew oraz w dalszym piśmie proceso­wym powoda. Jako że przyznanie powołanych okoliczności wy­nikających z o­świadczeń obu stron nie budziło w świetle przeprowadzonego po­stępowania do­wodowego wąt­pliwo­ści, o­koliczności te zostały uznane za prawdziwe. Dlate­go też, zważywszy na za­sadę wyrażoną w art. 229 k.p.c., fakty te sąd uznał za udowodnione.

Powyższy stan faktyczny sprawy został także uznany w części za bez­sporny na podstawie art. 230. k.p.c.

Otóż bezsporne było to, że w dniu 03 grudnia 2013 r. do Sądu Rejono­wego w Tarnowie został wniesiony pozew P. spółki z ograniczoną od­powiedzialnością z siedzibą w I. o zapłatę kwoty 19.814,00 zł skie­rowany przeciwko M. J. (1). Nie było sporu co do tego, że Sąd Rejonowy w Tarnowie w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 zasądził od M. J. (1) jako pozwanego na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako strony powodowej kwotę 19.814,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w stosunku rocznym od kwoty 19.814,00 zł od dnia 17 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 3.408,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Poza sporem było, że pełnomocnik M. J. (1) nie odebrał pisemnego wezwania do uzupełnienia braku fi­skal­nego apelacji. Poza sporem było, że Sąd Rejonowy w Tarnowie odrzucił a­pe­lację wniesioną przez pełnomocnika M. J. (1), jako że opłata od a­pe­lacji nie została uiszczona. Strony nie spierały się co do tego, że pełnomocnik M. J. (1) złożył zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego o od­rzu­ceniu apelacji a M. J. (1) uiścił opłatę od wniesionego środka zaskar­żenia w kwocie 199,00 zł. Nie było sporu co do tego, że Sąd Okręgowy w Kra­kowie oddalił zażalenie M. J. (1) na postanowienie o odrzuceniu ape­lacji oraz zasądził od M. J. (1) na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 600,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania za­żalenio­wego.

Fakty te przytoczone przez powoda w pozwie nie docze­kały się ze strony przeciwnej wyraź­nego za­przeczenia czy też po­twierdzenia. Skoro za­tem strona przeciwna nie wypo­wie­działa się co do przytoczonych okoliczności, fakty te sąd, mając na uwadze wy­niki całej rozprawy w szczególności dowody z odpisów do­kumentów zalegających w aktach sprawy jak i dokumenty oraz odpisy doku­men­tów a także wydruki znajdujące się w aktach Sądu Rejonowego w Tarnowie o sygnaturze V GC 211/14, mógł uznać za przy­znane a w konsekwencji za rze­czywi­ście zaistniałe.

Rekonstrukcji stanu faktycznego sąd dokonał w części na podstawie do­ku­mentów, odpisów dokumentów i wydruków zgromadzonych w toku postępo­wania dowodo­wego. Sąd nie dopatrzył się uchy­bień w ich treści oraz formie.

Dokumenty urzędowe, dokumenty prywatne, odpisy dokumentów urzędo­wych jak i odpisy dokumentów prywatnych sąd uznał w ca­łości za auten­tyczne i wiarygodne. Żadna ze stron ich nie kwe­stionowała, tak pod względem poprawności formal­nej jak i material­nej. Nie u­jaw­niły się też ja­kie­kolwiek oko­liczności podważa­ją­ce moc dowo­dową dokumentów jak i odpisów do­ku­mentów, które należałoby brać pod uwagę z u­rzę­du. Do­mnie­mania, z któ­rych korzystają do­ku­menty urzę­dowe jak i prywatne [auten­tyczno­ś­ci i zło­żenia zawartego w nim o­świad­czenia przez o­sobę, która podpi­sała doku­ment prywatny ( vide: T. Ereciń­ski, „Ko­deks postę­powania cywil­nego. Komen­tarz. Część pierwsza. Postępowa­nie rozpoznaw­cze. Część druga. Po­stępowa­nie zabezpieczające. Tom 1”, wyda­nie 2, Wy­dawnictwo Prawnicze Lexi­sNexis, War­szawa 2007 r., pod red. T. Ere­cińskie­go, s. 576, teza 11 do art. 245, s. 590, teza 1 do art. 253)], pozostały niewzruszone. Dokumenty urzędo­we zostały spo­rządzone zgod­nie z wła­ściwy­mi prze­pisami przez powo­ła­ne do tego or­gany państwowe i w zakresie ich kom­pe­tencji, w związku z czym w świetle art. 244. § 1. k.p.c. w zw. z art. 233. § 1. k.p.c. stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Z kolei dokumenty prywatne stanowiły do­wód te­go, że o­soby, które je podpi­sały, zło­ży­ły oświad­czenia za­warte w doku­men­tach (art. 245. k.p.c. w zw. z art. 233. § 1. k.p.c.). Wy­druki natomiast stanowiły dowód co do istnienia zapi­su kompute­ro­wego o określonej treści, która została w nich za­warta, w chwili dokonywania wydruku (k. 309. k.p.c. w zw. z art. 233. § 1. k.p.c.) ( vide: wyrok Sądu Apelacyj­nego w Krakowie z dnia 08 lutego 2013 r., sygn. akt I ACa 1399/12, nie publ., LEX numer 1362755).

Odnosząc się do zarzutu strony pozwanej, że dokument w postaci fak­tury VAT numer 20/07/2013 złożony do akt postępowania prowadzonego pod sygnaturą V GC 211/14 nie dowodził, by powód wykonał usługę transportową na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to wskazać nale­żało, że był on chybiony. Sam brak podpisu osoby działającej w imieniu spółki nie powodował, że faktura nie potwierdzała zawarcia umowy przewozu. Ocena dowodów w postępowaniu cywilnym musi być dokonywana przy uwzględnieniu okoliczności sprawy. Mając zatem na uwadze, że postępowanie w sprawie pro­wadzonej pod sygnaturą V GC 211/14 dotyczyło obrotu gospodarczego, to ocena dowodów przedłożonych w jego toku powinna uwzględniać okoliczności związane z szybkością, powtarzalnością i odformalizowaniem sposobu zawie­rania umów. Co istotne przy tym były prezes (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością potwierdził, że z M. J. (1) spółka ta zawierała umowy świadczenia usług przewozu, jak również potwierdził, że powód wzywał spółkę do zapłaty należności z tego tytułu. W aktach sprawy prowadzonej prze­ciwko zakładowi ubezpieczeń jak i w aktach sprawy prowadzonej z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością znajdowały się odpisy we­zwania do zapłaty z dnia 12 września 2013 r., w którym wskazana została na­leżność z tytułu wymienionej wyżej faktury. Brak przy tym wystarczających pod­staw do uznania, że spółka kwestionowała należność z tego tytułu, bądź też o­de­słała fakturę powodowi. Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okolicz­ności w ocenie sądu wykazane zostało, że powodowi przysługiwała wierzytel­ność, która została przedstawiona do potrącenia w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14.

Sąd postanowił dopuścić z urzędu dowód z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy V GC 62/14 albowiem przeprowadzenie tego dowodu było ko­nieczne dla uzyskania pełnego obrazu współpracy między powodem a adwokat A. R. (2), podejmowanych przez nią działań w drugiej sprawie wyto­czonej przeciwko pozwanemu przez P. spółkę z ograniczoną odpowie­dzialnością jak również orzeczeń wydanych w sprawie i motywów wydanych przez sądy obu instancji rozstrzygnięć. Z treści odpowiedzi na pozew wniesio­nej przez T. (1) spółki z ograni­czoną odpowiedzialnością i dokumentów złożonych w niniejszej sprawie nie wynikało, aby strona pozwana miała świadomość prowadzenia drugiego proce­su toczącego się pomiędzy tymi samymi stronami a zatem z udziałem powoda, którego ten sam pełnomocnik wówczas reprezentował. Powód ukrył ten fakt przed sądem, zaś informacja w tym zakresie została uzyskana dopiero z ze­znań A. R. (2). Przeprowadzenie tego dowodu z u­rzę­du było przy tym usprawiedliwione w świetle poglądu Sądu Najwyższego, w myśl któ­re­go „dzia­łanie sądu z urzędu i przeprowadzenie dowodu nie wska­za­nego przez stronę jest po uchyleniu art. 3. § 2. k.p.c. dopusz­czalne tylko w wy­jąt­kowych sytu­a­cjach procesowych oraz musi wypływać z o­partego na zobiek­tywi­zowanej oce­nie przekonania o konieczności jego prze­prowadzenia” (tak Sąd Najwyższy
w u­za­sadnieniu wyroku z dnia 09 września 1998 r., sygn. akt II UKN 182/98, LEX nr 37083). Pogląd ten pozostaje tym bardziej ak­tualny w świetle obecnie obo­wiązującego kodeksu postępowa­nia cywilnego a w szczególności w kontekście zmian wprowadzonych ustawą z dnia 02 lipca 2004 r. o zmianie u­sta­wy – Ko­deks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. nr 172, poz. 1804).

Zeznania świadka W. L. stanowiły podstawę czynio­nych u­staleń faktycznych w takim zakresie, w jakim wskazywane przez niego okolicz­ności miały znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Dotyczyło to przede wszystkim współpracy z powodem, kierowania przez niego wezwania do zapłaty wobec (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której świa­dek był prezesem zarządu oraz co do okoliczności związanych z uzyskaniem dla spółki korzystnego orzeczenia w wyniku powództwa wytoczonego przeciwko powodowi. Co do zasady jawiły się one jako jasne i logiczne a nadto wykazy­wały wewnętrzną spójność między sobą i korespondowały z pozostałą częścią ma­teriału dowodowego. Świadek był osobą obiektywną, niezwiązaną z żadną ze stron postępowania.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka A. R. (2) albowiem brała ona czynny udział w postępowaniu sądowym, z którym związana była pod­stawa faktyczna powództwa w niniejszej sprawie oraz w drugim procesie między tymi samymi stronami, gdzie również reprezentowała M. J. (1). Świadek A. R. (2) potwierdziła, że to ona sporządziła treść pełnomoc­nictwa i na podstawie przedłożonych przez powoda faktur przygotowała sprze­ciw od nakazu zapłaty i złożyła zarzut potrącenia w sprawie z powództwa Pe­troactiv spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Świadek A. R. (2) po­dała, że praktyka składania przez nią oświadczenia o potrąceniu bez dodatko­wego umocowania znajdowała oparcie w orzecznictwie sądowym. W ocenie są­du podnoszone przez świadka okoliczności były wiarygodne tym bardziej, że – jak to zostanie omówione w części prawnej uzasadnienia – judykatura faktycz­nie dopuszcza możliwość składania oświadczeń o potrąceniu w imieniu strony postępowania przez pełnomocnika procesowego na podstawie samego pełno­mocnictwa procesowego skoro działanie w tym zakresie podejmowane jest na korzyść mocodawcy. Nie dał sąd wiary zeznaniom A. R. (2) jedynie
w tej części, w której zasłaniała się niepamięcią co do nieodebrania wezwania
z Sądu Rejonowego w Tarnowie dotyczącego usunięcia braku fiskalnego apela­cji. Okoliczność ta została bowiem potwierdzona w toku postępowania dowoda­mi z dokumentów zalegających w aktach postępowania prowadzonego pod sy­gnaturą akt V GC 211/14.

Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania powoda jak i z przesłu­chania za stronę pozwaną o­sób wchodzą­cych w skład organu uprawnionego do reprezentowania strony pozwanej jako osoby praw­nej, gdyż zgło­szone pozosta­łe środki dowodowe pozwoliły w wystarczającym stopniu wyja­śnić fakty istotne dla rozstrzy­gnięcia sprawy (art. 299. k.p.c. i art. 300. § 1. k.p.c. w zw. z art. 227. k.p.c.). Dowód z przesłuchania stron ma charakter subsydiarny, uzupełniający
i winien być przeprowadzony wówczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał do­wodowy może okazać się niewystarczający dla merytorycznego rozstrzygnię­cia sprawy, co nie miało miejsca w rozstrzyganej sprawie. Jako że wszystkie okoliczności sprawy zostały dostatecznie wyjaśnione, nie było podstaw do tego, by uzupełniać materiał dowodowy przeprowadzając dowód z przesłuchania po­woda czy też o­sób wchodzą­cych w skład organu uprawnionego do reprezento­wania strony pozwanej jako osoby praw­nej. Dla porządku należało jeszcze wskazać, że żadna ze stron nie określiła tezy dowodowej, na które dowody te miałyby być przeprowadzone. Zdawkowe określenie zawarte w pozwie „na oko­liczności wskazane w treści uzasadnienia” nie spełniało wymagań obowiązują­cych w procesie cywilnym.

III

Sąd Rejonowy w Tarnowie zważył, co następuje:

Powództwo okazało bezzasadne i jako takie zostało w całości oddalone.

Powód M. J. (1) do­magał się za­sądzenia od stro­ny pozwanej T. (1)spółki akcyjnej kwoty 29.949,95 zł w opar­ciu o art. 734. § 1. k.c. w zw. z art. 750. k.c. jak i art. 471. k.c. i art. 805. § 1. i § 2. pkt 1) k.c. oraz art. 822. § 1., § 2. i § 4. k.c. w zw. z art. 9. i art. 19. ust. 1. us­tawy z dnia 22 maja 2003 r. o u­bezpieczeniach ob­o­wiązko­wych, U­bez­pie­cze­nio­wym Fun­duszu Gwarancyj­nym i Pol­skim Biurze U­bez­pie­czycieli Ko­mu­ni­ka­cyj­nych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 2060 z późn. zm.) oraz art. 361. k.c. w zw. z art. 363. k.c. wraz z odsetkami u­sta­wowymi za opóźnie­nie li­czonymi od kwoty 29.949,95 zł od dnia 25 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481. § 1. I § 2. k.c. w zw. z art. 359. § 1. k.c. oraz art. 817. § 1. k.c. i art. 14. ust. 1. ustawy o u­bez­pieczeniach obowiązko­wych, Ubez­piecze­nio­wym Fun­duszu Gwarancyjnym i Pol­skim Biurze Ubez­pie­czy­cieli Ko­munika­cyj­nych.

Stosownie do treści art. 734. § 1. k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dają­ce­go zlecenie.

Po myśli art. 750. k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulo­wane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, tj. prze­pi­sy art. 734 – 749 k.c. w tym m. in. art. 734. k.c.

W myśl art. 471. k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wy­nikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że nie­wy­konanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W myśl art. 805. § 1. k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zo­bo­wiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określo­ne świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpie­czający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie m. in. przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę po­wstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku [art. 805. § 2. pkt 1) k.c.].

Wreszcie po myśli art. 822. § 1. k.c. przez umowę ubezpie­czenia odpo­wiedzialno­ści cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do za­płacenia okre­ślonego w u­mowie odszkodowania za szkody wyrządzone oso­bom trzecim, względem któ­rych odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpie­cza­jący albo o­soba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

Umowa ubezpieczenia od­powie­dzial­ności cywilnej obejmuje szkody,
o których mowa w § 1, będące na­stęp­stwem przewidzianego w umowie wy­pad­ku, który miał miejsce w okresie u­bez­pieczenia (art. 822. § 2. k.c.).

Uprawniony do od­szkodowania w związku ze zda­rzeniem objętym umową ubezpieczenia odpo­wiedzialności cywilnej może do­chodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 822. § 4. k.c.).

Rozwiązanie statuowane w przepisie art. 822. § 1., § 2. i § 4. k.c. u­szcze­góła­wiają w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przepisy art. 9.
i art. 19. ust. 1. zd. I. u­sta­wy o ubezpieczeniach obo­wiąz­ko­wych, Ubezpiecze­niowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze U­bezpie­czycieli Komunika­cyjnych.

Otóż zgodnie z art. 9. ust. 1. u­sta­wy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cy­wilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem cy­wilnej za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykona­nia lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej,
o któ­rym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, obejmuje również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność (art. 9. ust. 2. ustawy o ubezpieczeniach obowiązko­wych, Ubezpie­cze­niowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpie­czycieli Ko­muni­kacyjnych).

W myśl art. 19. ust. 1. zd. I. u­sta­wy o u­bez­pieczeniach o­bo­wiązkowych, U­bezpieczeniowym Funduszu Gwa­ran­cyj­nym i Polskim Biurze U­bez­pieczycieli Komunikacyjnych poszkodo­wa­ny w związ­ku ze zdarzeniem ob­jętym umową u­bez­pieczenia obo­wiąz­kowego od­powiedzialności cywilnej może dochodzić rosz­czeń bezpośrednio od zakładu u­bezpieczeń.

Z kolei zgodnie z art. 8a. ust. 1. ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo
o adwokaturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 1999 z późn. zm.) adwokat podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szko­dy wyrządzone przy wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 4 ust. 1.

Zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczegól­ności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowy­waniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami (art. 4. ust. 1. ustawy Prawo o adwokaturze).

Wreszcie w myśl art. 361. § 1. k.c. zobowiązany do odszkodo­wania po­nosi od­powie­dzialność tylko za normalne następstwa działa­nia lub zaniechania, z któ­rego szkoda wynikła.

W powyższych granicach, w braku odmiennego prze­pisu ustawy lub posta­nowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowa­ny poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrzą­dzo­no (art. 361. § 2. k.c.).

Zgodnie z art. 363. § 1. k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, we­dług wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywróce­nie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zo­bowią­zanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego o­gra­nicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jeżeli naprawienie szkody ma na­stąpić w pieniądzu, wysokość odszko­dowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowa­nia, chy­ba że szczególne okoliczności wyma­gają przyjęcia za pod­sta­wę cen istnie­jących w innej chwili (art. 363. § 2. k.c.).

Po myśli art. 481. § 1. k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świad­czenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, cho­ciażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się od­setki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Na­rodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wie­rzy­telność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać od­setek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481. § 2. k.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2016 r.).

Zgodnie natomiast z art. 481. § 2 ⁴. k.c. Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie.

Norma art. 750. k.c. zawiera ogólną regulację dla wykonywania wszel­kiego rodzaju świadczeń, których to wykonywanie nie zostało uregulowane
w in­nych przepisach, nakazując do tych praw i obowiązków powstałych na tle świadczenia takich usług stosować przepisy poświęcone umowie zlecenia. Przy czym stosowanie przepisów art. 734 – 749 k.c. powinno za każdym razem uw­zględniać specyfikę konkretnych usług świadczonych w ramach danego sto­sunku prawnego.

Poczynione ustalenia faktyczne pozwoliły na przyjęcie, że po­między M. J. (1) a A. R. (2) doszło do za­warcia umowy o świadcze­nie usług prawnych polegających na reprezentowaniu powoda w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 Sądu Rejonowego w Tarnowie o zapłatę kwoty 19.813,05 zł, co obejmowało sporządzenie m. in. sprzeciwu wniesionego od nakazu zapłaty z dnia 09 grudnia 2013 r. sto­sownie do treści art. 750. k.c. Przy czym umowa ta nie mogła uchodzić ściśle za umowę zlecenia w rozumieniu art. 734. § 1. k.c., gdyż reprezentowanie powoda przed sądem o­bejmowało także czyn­ności faktyczne nie zaś tylko i wyłącznie czynności prawne, jak wymaga tego ustawo­dawca w art. 734. § 1. k.c. ( vide: uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjne­go w Katowicach z dnia 03 listopada 2005 r., sygn. akt I ACa 736/05, nie publ., LEX nr 175589).

Norma art. 734. § 1. k.c. zawiera regulację statuującą umowę zlecenia, określa elementy istotne przedmiotowo umowy zlecenia oraz zasadnicze obo­wiązki stron umowy zlecenia. Stosownie do brzmienia tego przepisu umowa zle­cenia pozostaje umową konsensualną, tj. dochodzi do skutku w wyniku o­siągnięcia porozumienia przez kontrahentów, co do zasady jest umową dwu­stronnie zobo­wiązującą, gdyż na jej podstawie do­chodzi do zobowiązania zle­ceniobiorcy do wykonania określonej czynności prawnej (w oparciu o umowę
o świadczenie usług wykonania usługi) oraz do zobowiązania zleceniodawcy do zapłaty wynagrodzenia z tytułu dokonania określonej czynności prawnej (wyko­nania usługi). W prze­ciwieństwie do umowy o dzieło ex definitione umowy rezul­tatu u­mowa zlecenia czy też o świadczenie usługi w postaci pomocy prawnej u­kształ­towana została jako umowa starannego działania. Nie jest zatem umowa zlecenia czy też umowa o świadczenie usługi w postaci pomocy prawnej umową rezultatu, gdyż w zakresie świadczenia pomocy prawnej w postępowa­niu sądowym, do której zobowiązuje się adwokat czy też radca prawny wobec swojego klienta, mieści się także prawidłowe działanie przed sądem ( vide K. Kołakowski, „Komentarz do ko­deksu cy­wilnego. Księga trzecia. Zobo­wią­za­nia. Tom 2”, Wydawnictwo Prawni­cze Lexi­sNexis, War­szawa 2007 r., wydanie 8, pod red. G. Bieńka, s. 424, teza 1 do art. 750). Obowiązkiem pełnomocnika po­dejmującego się reprezentowania strony pozostaje staranne działanie nakiero­wane na uzyskanie zgodnego z prawem orzeczenia a zarazem najbardziej ko­rzystne­go dla mocodawcy orzeczenia, umiejętne wykorzystanie w tym celu wie­dzy prawniczej a w tym instrumentów proceduralnych oraz informowania moco­daw­cy o podejmowanych czynnościach, ich skutkach prawnych oraz skutkach ewentualnych zaniechań. Takie obowiązki wynikały z art. 734. § 1. k.c. w zw.
z art. 750. k.c. jak i z odnoszących się do sposobu wykonywania zobowiązań art. 354. k.c. i art. 355. k.c.

W rozsądzanym przypadku obowiązkiem adwokata reprezentującego M. J. (1) a mającego swe źródło w umowie o świadczenie usługi, do któ­rej zastosowanie znajdowały przepisy o umowie zlecenia, w przypadku A. R. (2) pozosta­wało staranne działanie i to zarówno przy przygotowywaniu sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu prowadzonym z po­wództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jak i na później­szym etapie postępowania nakiero­wane na uzyskanie zgodnego z prawem
a za­razem najbardziej ko­rzystne­go dla mocodawcy orzeczenia, umiejętne wyko­rzystanie w tym celu wie­dzy prawniczej a w tym także instrumentów procedu­ralnych.

Przedmiotem badania przez sąd w ramach powództwa M. J. (1) przeciwko Towarzystwu (...) spółce akcyjnej by­ły przy tym wyłącznie te elementy nienależytego wykonania zobowiązania przez pełnomocnika, które zostały wskazane w uzasadnieniu pozwu. Nie anali­zo­wał zatem sąd ewentualnych innych uchybień w działaniu adwokata w postę­powaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14. Przytoczone przez po­woda okoliczności w pozwie [art. 187. § 1. pkt 2) k.p.c. w zw. z art. 321. § 1. k.p.c.], stanowiły bowiem podstawę faktyczną powództwa ( causa petendi). Wskazanie okoliczności faktycznych mających stanowić podstawę roszczenia należy bowiem wyłącznie do powoda i ani pozwany ani sąd nie może tych oko­liczności korygować.

Na podstawie poczynionych ustaleń faktycznych należało zatem stwier­dzić, że po­między stronami doszło do zawarcia umowy o świadczenie usług,
w wy­niku której ostatecznie powód nie uzyskał korzystnego dla siebie rozstrzy­gnięcia w sporze prowadzonym z P. spółką z ograniczoną odpowie­dzialnością. Wbrew jednak stanowisku powoda trudno o stwierdzenie, że doszło do tego na skutek braku starannego działania ze strony pełnomocnika, który reprezentował powoda w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14. Z ustalonego stanu faktycznego nie wynika, że to na skutek braku sta­rannego działania usługodawcy doszło do wydania niekorzystnego dla powoda wyroku w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 i że re­prezentujący powoda adwokat nie uczynił zadość w całości swe­mu podstawo­wemu obo­wiązkowi. Z częściowo bezspornego stanu faktycznego jak i z poczy­nionych ustaleń faktycznych nie wynikało, że A. R. (2) nie przygotowała sprzeciwu starannie, do czego zobowiązana była z mocy art. 734. k.c. w zw.
z art. 355. § 2. k.c., i że nie wywiązała się w ten sposób należycie z zacią­gniętego przez siebie zobowiązania. Reprezentujący przed Sądem Rejonowym w Tar­nowie w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 adwokat nie sporządził wadliwie sprzeciwu, jako że dołączył do sprzeciwu odpisy doku­mentów potwierdzających istnienie wzajemnego roszczenia M. J. (1) a także wykazał w sposób należyty umocowanie do działania za M. J. (1)­ka w procesie z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Przytoczony wyżej in extenso przepis art. 471. k.c. normuje zasadę odpo­wie­dzial­ności dłużnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zo­bo­wiązania zwanej odpowiedzialnością kontraktową. Odpowiedzialność sta­tuowa­na art. 471. k.c. uzależniona została od zaistnienia kumulatywnie kilku przesła­nek a mianowicie niewykonania zobowiązania bądź też nienależytego wykona­nia zobowiązania, szkody powstałej w wyniku niewykonania bądź też nie­nale­żytego wykonania zobowiązania, związku przyczynowego pomiędzy nie­wykona­niem bądź też nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą oraz winy dłużnika.

Ciężar udowodnienia zaistnienia trzech spośród czterech przesłanek odpo­wiedzialności powszechnie zwanej kontraktową spoczywa na wierzycielu. Na­wet jednak ich udowodnienie nie gwarantuje definitywnego przypisania od­powiedzialności dłużnika z tego tytułu. Po stronie dłużnika bowiem zgodnie
z brzmieniem części końcowej art. 471. k.c. ( verba legis art. 471. in fine k.c.: „…chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem oko­liczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”) istnieje możliwość egzoneracji, tj. wykazania, że nie ponosi on odpowiedzialności za niewykonanie bądź też nienależyte wykonanie zobowiązania w szczególności poprzez przed­stawienie o­ko­liczności, z których wynikać będzie, że niewykonanie bądź też nienależyte wy­konanie zobowiązania było następstwem sytuacji, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Zasadniczo spór między stronami sprowadzał się do tego, czy pełnomoc­nik w oparciu o treść dokumentu pełnomocnictwa sporządzonego przez niego był uprawniony do złożenia oświadczenia o potrąceniu wzajemnych wierzytel­ności przysługujących M. J. (1) względem P. spółce z o­gra­niczoną odpowiedzialnością, a zatem sprowadzał się wyłącznie do formy
i treści udzielonego pełnomocnikowi umocowania do działania. Drugim i ostatnim zarzutem powoda uzasadniającym żądanie wyrażone w pozwie było nieodebra­nie przez pełnomocnika przesyłki sądowej zawierającej wezwanie do u­zupeł­nienia braku fiskalnego apelacji, co skutkowało jej odrzuceniem.

W pierwszej kolejności należało rozważyć, czy zgłoszenie zarzutu potrą­cenia przez pełnomocnika w ramach udzielonego mu pełnomocnictwa, mieściło się w granicach należytego wykonania zobowiązania. Sąd nie podzielił stanowi­ska powoda, że orzecznictwo sądów powszechnych jest jednoznaczne co do konieczności przedłożenia przez pełnomocnika pełnomocnictwa materialnopraw­nego w celu skutecznego zgłoszenia zarzutu potrącenia. Powód nie dostrzegł bowiem, na co słusznie zwróciła uwagę strona pozwana, że poglą­dy ju­dykatury w tym zakresie w cale nie są jednakowe i że dopuszczają możli­wość uznania, iż strona udzieliła pełnomocnikowi legitymującemu się pełnomocnic­twem procesowym co najmniej dorozumianego umocowania w za­kresie złożenia oświadczenia o potrąceniu i sformułowania w ten sposób odpowiednie­go zarzutu procesowego niweczącego w całości czy też w części roszczenie przeciwnika procesowego.

Powód powołując się w piśmie procesowym z dnia 05 października 2016 r. na tezy orzeczeń Sądu Najwyższego, zgodnie z którymi pełnomocnictwo w zakresie przewidzianym w art. 91. k.p.c. nie uprawnia pełnomocnika do złożenia w imieniu mocodawcy materialnoprawnego oświadczenia o potrąceniu ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2007 r., sygn. akt V CSK 171/07, nie publ., LEX nr 485894; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2016 r., sygn. akt II CSK 862/14, nie publ., LEX nr 1982400), zdawał się nie dostrzegać, że Sąd Najwyższy i to nawet w tych powołanych przez powoda orzeczeniach dopuszczał jednak możliwość zgłoszenia zarzutu potrącenia w o­parciu o pełnomocnictwo procesowe, o którym mowa w art. 91. k.p.c. Wskazać należało, że Sąd Najwyższy w uzasadnieniu pierwszego z powołanych orze­czeń dopuścił możliwość przyjęcia liberalnej, lecz odpowiadającej praktyce wy­kładni celowościowej, zgodnie z którą pełnomocnik w oparciu o pełnomocnictwo procesowe może złożyć skutecznie zarzut potrącenia jedynie wówczas, gdy działania pełnomocnika nakierowane są na wygranie procesu. Taki też cel działania był adwokat A. R. (2), która składając oświadczenie o potrące­niu, dążyła do oddalenia powództwa w sprawie. Przecież po to zostało sformułowane oświadczenie o potrąceniu i podniesiony odpowiedni zarzut w treści uzasadnienia sprzeciwu od nakazu zapłaty i doprawdy trudno doszukiwać się innego celu w działaniu pełnomocnika M. J. (1) w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14. Również w uzasadnieniu drugie­go z powołanych orzeczeń Sąd Najwyższy stwierdził, że „pełnomocnictwo takie nie uprawnia pełnomocnika do złożenia w imieniu mocodawcy materialnoprawne­go oświadczenia o potrąceniu, chyba że jego zakres został rozszerzony (także
w sposób dorozumiany)” (tak Sąd Najwyższy w uzasadnie­niu powołanego już wy­żej wyroku z dnia 13 stycznia 2016 r.).

Dodać należało, że orzecznictwo Sądu Najwyższego było w tej mierze jednoznaczne, albowiem wskazywano w nim, że „w przypadku zastępowania strony przez pełnomocnika procesowego założenie celowego działania moco­dawcy w kierunku wygrania procesu pozwala przyjąć, że zakresem umocowa­nia strona objęła także złożenie w jej imieniu określonego oświadczenia woli, jeśli jest to niezbędne w ramach obrony jej praw w procesie” (tak sąd Najwyż­szy w uzasadnieniu wyroku z dnia 04 lutego 2004 r., sygn. akt I CK 181/03, nie publ., LEX nr 163977; vide uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2004 r., sygn. akt I CK 204/04, nie publ., LEX nr 143184; uzasad­nienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2010 r., sygn. akt II CSK 239/09, nie publ., LEX nr 560847; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego
z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt IV CSK 134/05, nie publ., LEX nr 607274).

Powyższe dowodziło, że całkowicie chybione było stanowisko powoda, zawarte w piśmie procesowym z dnia 05 października 2016 r., że „istnieje jed­nolite stanowisko, do którego wszyscy się stosują” a mianowicie, że pełnomoc­nictwo procesowe nie daje umocowania do składania oświadczeń woli w imie­niu klienta. Dodać także należy, że przeczył temu także wynik postępowania pierwszo instancyjnego w drugiej sprawie wytoczonej tego samego dnia przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością przeciwkoM. J. (1), w której Sąd Rejonowy w Tarnowie w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 62/14 oddalił powództwo uznając m. in., że zgłoszony przez pełnomocnika M. J. (1) w tamtej sprawie zarzut potrącenia był skuteczny.

Już tylko na zakończenie dodać należało, że pełnomocnictwo w obu spra­wach było niemalże identyczne i żadne z nich nie zawierało jakiejkolwiek wyraźnej, dodatkowej wzmianki o możliwości składania przez pełnomocnika oświadczeń materialnoprawnych. Z treści pełnomocnictwa z dnia 30 grudnia 2013 r. złożonego w postępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14 Sądu Rejonowego w Tarnowie wcale nie wynikało jednak, że pełnomoc­nictwo to obejmowało swoim zakresem jedynie czynności wskazane w art. 91. k.p.c. Z dokumentu złożonego na karcie 22 akt o sygnaturze V GC 211/14 wy­nikało bowiem, że nie ma w jego treści żadnej wzmianki, iż pełnomocnictwo to jest „pełnomocnictwem procesowym” (a więc tym, które uprawniało go wyłącz­nie do podejmowania działań określonych art. 91. k.p.c.). Dokument ten zatem nie nosił zatem wprost nazwy „pełnomocnictwo procesowe”. W okolicznościach tamtej sprawy – biorąc pod uwagę również przedłożenie przez pełnomocnika dowodów potwierdzających wysokość wzajemnej wierzytelności przedstawionej do potrącenia – należało uznać, że pełnomocnik umocowany został przezM. J. (1)również do składania oświadczeń materialnoprawnych i taki też był zamiar M. J. (1).

Powołane wyższej stanowisko judykatury okazało się zatem jednoznacz­ne – pełnomocnik procesowy jest uprawniony do złożenia oświadczenia mate­rialnoprawnego w imieniu klienta, jeśli udzielił on przynajmniej w sposób dorozu­miany umocowania do złożenia takiego oświadczenia woli w jego i­mieniu.

Nie można było zatem w żaden sposób uznać, że samo sporządzenie pełnomocnictwa o takiej treści, jak to uczynił pełnomocnik i złożenie na jego podstawie oświadczenia o potrąceniu powodowało, że pełnomocnik nie zacho­wał należytej staranności w reprezentowaniu M. J. (1) w postępowaniu sądowym. Pełnomocnik nie był bowiem zobowiązany do osiągnięcia określone­go rezultatu (wygrania sprawy) i nie ponosił odpowiedzialności za uzyskany wy­nik postępowania cywilnego, skoro jego działanie cechowało się należytą sta­rannością.

Rozważając drugi przejaw niestaranności pełnomocnika wskazany w u­zasadnieniu pozwu a mianowicie nieodebranie przesyłki sądowej wzywającej A. R. (2) do uzupełniania braku fiskalnego apelacji to również i w tym przypadku sąd nie dopatrzył się zaniedbań po stronie pełnomocnika M. J. (1), które doprowadziły do braku możliwości uzyskania korzystnego dla mo­codawcy orzeczenia.

Poza sporem było że pełnomocnik nie odebrał przesyłki, w wyniku czego apelacja od wyroku nie została opłacona i doszło do jej odrzucenia przez sąd I instancji a następnie do oddalenia zażalenia na postanowienie o odrzuceniu apelacji. W orzecznictwie ugruntowany stał się jednak pogląd, że w postępowa­niach, w których podstawą roszczenia odszkodowawczego dochodzonego od pełnomocnika procesowego pozostają twierdzenia, że z jego winy strona prze­grała proces, zachodzi konieczność zbadania, czy wynik procesu mógł być
(z wysokim prawdopodobieństwem) inny, przy założeniu należytego wypełnienia obowiązków przez danego pełnomocnika. Konieczna jest zatem ocena prawdo­podobieństwa wyniku postępowania w ramach innego postępowania (odszkodo­wawczego). Jednocześnie trafnie uznaje się, iż tego rodzaju ocena jest dopuszczalna, ma ona charakter jedynie hipotetyczny i nie podważa prawo­mocności orzeczenia sądowego wydanego w postępowaniu z udziałem danego pełnomocnika oraz nie oznacza odejścia od zasady związania innych sądów
i organów prawomocnym orzeczeniem sądowym ( vide uzasadnienie wyroku Są­du Najwyższego z dnia 08 marca 2012 r., sygn. akt V CSK 104/11, publ. OSNC - Zb. D. 2013 r., nr C, poz. 58, s. 91; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2008 r., sygn.. akt I CSK 514/07, nie publ., LEX nr 637700).

Należało podkreślić zarazem, iż do wykazania odpowiedzialności od­szkodowawczej pełnomocnika nie jest wystarczające powołanie się na progno­zowany wynik innego postępowania (stan hipotetyczny) lecz konieczne jest udowodnienie przez powoda wysokiego prawdopodobieństwa wystąpienia ta­kiego wyniku ( vide uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. akt V CSK 189/13, LEX nr 1436183; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 04 marca 2009 r., sygn. akt IV CSK 441/08, LEX nr 603182; uzasadnienie powołanego już wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2008 r.; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2006 r., sygn. akt V CSK 292/06, LEX nr 232807). W sprawie z powództwa M. J. (1)przeciwko T. (1)” spółce akcyjnej powód, który powoływał się na to, że z winy pełnomocnika od­rzucono jego apelację, obowiązany był wykazać, że apelacja ta miała realne szanse na jej uwzględnienie przez Sąd Okręgowy w Krakowie a tego powód nie uczynił. Co więcej mając na uwadze rozstrzygnięcie wydane przez Sąd Okrę­gowy w Krakowie w drugim z postępowań prowadzonych pomiędzy tymi sa­mymi stronami, tj. (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością a M. J. (1)pod sygnaturą akt V GC 62/14 Sądu Rejonowego w Tarnowie w postaci wyroku z dnia 30 stycznia 2015 r. trudno nawet o taki wniosek. Po­wód nie próbował zresztą nawet udowodnić, że gdyby apelacja została opłaco­na, wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 29 grudnia 2014 r. wydany pod sygnaturą akt V GC 211/14 zostałby zmieniony na jego korzyść a tym samym powództwo zostałoby oddalone. W tej sytuacji należało stwierdzić, że żądanie powoda nie spełniało wymogów i przesłanek roszczenia odszkodowawczego. Niewykazany został bowiem związek przyczynowy pomiędzy nieprawidłowym działaniem adwokata a ostatecznym rozstrzygnięciem, jakie zapadłoby w po­stępowaniu prowadzonym pod sygnaturą akt V GC 211/14, w sytuacji gdyby apelacja została skutecznie wniesiona i nie byłaby obarczona brakiem fiskal­nym. Dodać przy tym należało, że prawdopodobieństwo korzystnego rozstrzy­gnięcia dla M. J. (1) było wątpliwe mając na uwadze treść rozstrzy­gnięcia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 25 sierpnia 2015 r. wydanego pod sygnaturą akt XII Ga 435/14. Wprawdzie żadna ze stron nie wystąpiła o spo­rządzenie uzasadnienia tego wyroku, jednakże w ocenie Sądu Rejonowego
w Tarnowie rozpoznającego niniejszą sprawę wątpliwość budziło, czy podstawą zmiany wyroku była akurat treść przedłożonego przez pełnomocnika M. J. (1) dokumentu umocowującego do działania w sprawie czy też innego ro­dzaju okoliczności wskazane w apelacji wniesionej przez P. spółkę z o­graniczoną odpowiedzialnością.

Jeśli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje w rezultacie braku udowodnienia faktów przy­toczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Zatem skoro stro­na, na której spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności, nie przytoczyła wy­starczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, to ponosi ryzyko nieko­rzystnego dla siebie rozstrzygnięcia.

Fundamentalną zasadą w postępowaniu cywilnym jest to, że ciężar udo­wodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6. k.c.). Regułę tę potwierdzała regulacja zawarta w przepisie art. 232. k.p.c. Przepis ten stanowił, że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W efekcie, jeżeli mate­riał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpo­wiednich ustaleń faktycznych w myśl twier­dzeń jednej ze stron, sąd musi wy­ciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należało to rozumieć w ten sposób, że stro­na, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twier­dzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar do­wo­du, co do tych okoliczności na niej spoczywał ( vide: wyrok Sądu Apelacyj­nego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012r. sygn. akt I ACa 1320/11, nie publ. LEX nr 1108777). Nie budziło wątpliwości, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy to powoda obciążał obowiązek wykazania istnienia rosz­cze­nia stano­wiącego podstawę dochodzonego w tej sprawie żądania zapłaty, jed­nak powód temu obowiązkowi nie podołał. Zawnioskowane przez niego środki dowodowe
i przeprowadzone w oparciu o nie postępowanie dowo­dowe zmierzające do wy­kazania roszczenia co do zasady okazało się niewy­starczające. Środki dowo­dowe powoła­ne przez powoda w ogóle nie potwier­dzały uchybienia pełnomoc­nika polegającego na braku złożenia do akt postępowania prowadzonego pod sygnaturą V GC 211/14 odpowiedniego pełnomocnictwa zaś w przypadku uchybienia polegającego na braku odebrania wezwania do uiszczenia opłaty od apelacji od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 29 grudnia 2014 r. powód nie wykazał istnienia związku przyczynowego pomiędzy okolicznością braku odebrania wezwania do uiszczenia opłaty od apelacji i odrzuceniem sa­mego środka odwoławczego a możliwością uzyskania pozytywnego dla niego wyroku sądu II instancji w następstwie rozpoznania apelacji, która została od­rzucona. Strona pozwana konsekwentnie przeczyła twier­dzeniom powoda
w tym zakresie. W tej sytuacji to powoda obciążał obowiązek wykaza­nia, że do­szłoby do wydania wyroku przez Sąd Okręgowy w Krakowie, którego treść by­łaby dla niego korzystna a zatem, ze powództwo przeciwko niemu zostałoby oddalone, czego nie uczy­nił. M. J. (1) nie wykazał w tym zakresie istnie­nia związku przyczynowego.

W niniejszej sprawie zasadność dochodzonego roszczenia nie została zatem udokumentowana przez powoda. Nie wykazał ona w spo­sób należyty swojego roszczenia. Zgodnie zaś z treścią art. 6. k.c. to na powodzie jako dys­ponencie ni­niej­szego postępowania spoczywał ciężar wyka­zania fak­tów, z któ­rych wywo­dził ona skutki prawne. Przepis ten formułuje podstawową regułę rozkładu cię­żaru dowodu w sporze cywilnoprawnym wska­zując przede wszyst­kim, kogo ob­cią­żają skutki niepowodzenia procesu dowo­dzenia (tak zwany cię­żar dowodu w znaczeniu materialnoprawnym). W świetle wynikającej z tego przepisu reguły za prawdziwe mogą być w procesie cywil­nym przyjęte jedynie te fakty, które zostały udowodnione przez stronę obcią­żoną ciężarem ich dowo­dzenia, zaś pominięte powinny zostać te fakty, które przez stronę ob­ciążoną obowiązkiem dowodzenia nie zostały w sposób należy­ty wykazane.

W związku z powyższym twierdzenia powoda – wobec braku do­wodów na okoliczność ustalenia, że nawet prawidłowe działanie pełnomocnika w przy­padku opłacenia apelacji doprowadziłoby do wydania przez Sąd Okręgowy
w Krakowie wydania wyroku zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 29 grudnia 2014 r., na podstawie którego M. J. (1) zobowiązany został do zapłaty kwoty 19.814,00 zł na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – w świetle art. 6. k.c. i art. 232. k.p.c. musiały zo­stać oce­nione nega­tyw­nie przez sąd i po­cią­gnąć za sobą skutek w postaci od­dalenia po­wództwa. Przedstawione przez powoda środki dowo­dowe nie mogły w ża­den sposób doprowa­dzić do pozytywnego zweryfiko­wania żąda­nia po­zwu M. J. (1). Środki dowo­dowe przedstawione przez powoda nie po­zwoliły na usta­lenie, że w ogóle do­szło do dwukrotnego uchybienia w wykonaniu zobowiązania przez pełnomocnika swoich obowiązków oraz że, gdyby nie drugie z tych uchy­bień, to efektem działania pełnomocnika M. J. (1) byłoby orzeczenie korzystne dla niego. Skoro zatem tego rodza­ju okoliczności nie ustalo­no, wobec biernej w tym zakresie postawy po­woda, to po­wództwo musia­ło zostać odda­lone.

Z uwagi na to, że sąd oddalił żądanie pozwu w całości, zdecydował po­stępując w myśl dyrektywy odpowiedzialności za wynik postępo­wania – obcią­żyć powoda kosztami postępo­wania wkła­dając na niego obo­wiązek ich ponie­sienia.

Na koszty procesu, które wyniosły łącznie kwotę 11.727,64 zł złożyły się opłata od pozwu w kwocie 1.498,00 zł (k. 8), wynagrodzenie zawodo­wych peł­nomoc­ników powoda i strony pozwanej obli­czone według stawki minimalnej od wartości przedmiotu sprawy, tj. w kwotach po 4.800,00 zł przy uwzględnieniu tego, że pozew został wniesiony przed dniem 27 października 2016 r. oraz kwota 34,00 zł tytu­łem zwrotu kosztów opłaty skar­bowej uisz­czonej od odpisów dokumentów stwierdzają­cych ustanowienie pełno­moc­nika proce­so­wego powo­da
i pełnomocnika substytucyjnego powoda (k. 9, k. 10, k. 187, k. 188) jak i usta­nowienia pełnomocnika procesowego strony pozwanej a także pełnomocnika substytucyjnego w łącznej kwocie 34,00 zł (k. 99, k. 100, k. 143, k. 144) a także zryczałtowane koszty dojazdu pełnomocnika powoda ale tylko i wyłącznie
z Kra­kowa do Sądu Rejonowego w Tarnowie w łącznej kwocie 561,64 zł.

W niniejszej sprawie w ocenie sądu żądanie uwzględnienia wśród kosz­tów procesu kosztów przejaz­dów do sądu pełnomocnika powoda będącego adwokatem zasługi­wało na uwzględnienie w zakresie kosztów przejazdu na trasie z Krakowa do Tarnowa i z powrotem do Krakowa. W aktualnym orzecz­nic­twie Sądu Najwyższego prze­waża stanowisko, że strona przegrywająca sprawę jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi zastępowanemu przez pełno­mocnika będącego adwokatem bądź radcą prawnym koszty jego przejazdu do sądu, jeże­li w okolicznościach sprawy były one niezbędne do celowego docho­dzenia praw i celowej obrony ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2012 r., sygn. akt III CZP 33/12, publ. Biul. SN 2012 r., nr 7, poz. 8). Celowość poniesie­nia kosztów w rozumie­niu art. 98. § 1. k.p.c. musi być w każdym przy­padku wyka­za­na przez zaintereso­waną stronę. Wskazać należało, że siedziba powoda znajdowała się w województwie łódzkim w mieście Sieradz, zatem sąd uznał, iż u­stanowienie przez niego pełnomocnika z Krakowa było zasadne. Sąd uznał, iż spośród różnych możliwych połączeń, właściwym było rozliczenie kosztów podróży profesjonalnego pełnomocnika powoda środkiem transportu to jest sa­mochodem osobowym ustalając, iż długość czterokrotnie przebytej trasy w obie strony to około 168,00 km.

Zgodnie z § 2. rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 roku w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli
i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r. nr 27, poz. 271 z późn. zm.) zmienionego rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 23 października 2007 r. (Dz. U. 2007 r., nr 201, poz. 1462) koszty używania pojaz­dów do celów służbowych pokrywa pracodawca według stawek za 1 kilo­metr przebiegu pojazdu, które nie mogą być wyższe niż 0,8358 złotych dla sa­mo­chodu osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm ^{( 3)}. Ponie­waż pełnomocnik powoda przebył do sądu i z powrotem trasę wynoszącą łącz­nie 672,00 km, to przysługiwały mu koszty podróży w wysokości 561,64 zł (672,00 x 0,8358 = 561,64).

Powstania innych kosztów postępowania żadna ze stron nie wykazała.

Nie zaliczył natomiast sąd do kosztów procesu kwoty 757,24 zł jako kosz­tów rzekomego przejazdu pełnomocnika powoda z Krakowa do Poznania, gdzie przesłuchiwany był jeden ze świadków a to z tego względu, że pełnomoc­nika powoda zastępował tam pełnomocnik substytucyjny, który, co wynikało
z treści odpisu pełnomocnictwa substytucyjnego (k. 187), wykonywać musiał za­wód w ramach kancelarii usytuowanej w Ś. W. (1)

Sąd postanowił obciążyć powoda całością kosztów procesu w łącznej kwocie 11.727,64 zł związanych z wnie­sieniem pozwu jak i pisemnej odpowie­dzi na pozew przez za­wodo­wych pełnomocników stron oraz zasądzić z tej kwoty od niego na rzecz strony pozwanej kwotę 4.834,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastęp­stwa procesowego. Koszty procesu zasądzo­ne na rzecz strony pozwanej obejmowały zatem koszty związane z zastęp­stwem procesowym przez zawodo­wego pełnomocnika, tj. kosz­ty wyna­grodzenia oraz opłaty skarbowej od odpisu peł­no­mocnictwa proce­sowego i odpi­su pełnomocnictwa substytucyjnego. Jednocze­śnie kwota 11.727,64 zł wskazana wyżej, która wyrażała koszty uznane za celowe, odpowia­dała całości kosz­tów postępowania na zasadzie unifikacji i kon­centracji roz­strzygnię­cia o kosztach postępowania. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania powin­no bo­wiem zna­leźć wyraz w o­rze­czeniu kończącym postę­powanie i dotyczyć co do zasady wszyst­kich kosz­tów powstałych w związku z prowadzonym postępo­wa­niem cy­wilnym. Wynikało to wprost z zasady unifikacji i zasady koncentracji kosz­tów postępo­wania wyra­żonej w art. 108. § 1. k.p.c.

Wyżej wskazane względy zdecydowały o tym, że orzeczono jak w senten­cji na podstawie art. 734. § 1. k.c. w zw. z art. 750. k.c. jak i art. 471. k.c.
i art. 805. § 1. i § 2. pkt 1) k.c. oraz art. 822. § 1., § 2. i § 4. k.c. w zw. z art. 9.
i art. 19. ust. 1. ustawy o u­bezpieczeniach obowiązkowych, U­bezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Pol­skim Biurze Ubezpieczycieli Ko­munikacyjnych, art. 8a. ust. 1. ustawy Prawo o adwokaturze oraz art. 361. k.c. w zw. z art. 363. k.c. w zw. z art. 6. k.c. i art. 232. k.p.c. jak i przy za­stosowaniu pozosta­łych powołanych w uzasadnie­niu przepi­sów za bezzasadne.

O kosztach orzeczono po myśli art. 98. § 1. i § 3. k.p.c. i art. 108. § 1. k.p.c. oraz art. 109. § 1. k.p.c. jak i na podstawie art. 18. ust. 1. w zw. z art. 13. ust. 1. ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosz­tach są­dowych w sprawach cywil­nych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 623 z późn. zm.) oraz w oparciu o § 2. pkt 5) roz­porządzenia Ministra Sprawie­dliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015, poz. 1800 z późn. zm.) i w zw. z § 2. rozporzą­dzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2013 r. zmieniającego rozpo­rządzenie w sprawie opłat za czynności adwokac­kie (Dz. U. z 2016, poz. 1668) a także art. 1. ust. 1. pkt 2) ustawy z dnia 16 li­stopada 2006 r. o o­płacie skarbo­wej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 1827
z późn. zm.).

SSR Michał Bień

T., dnia 16 sierpnia 2017 r.

sygn. akt V GC 732/16

ZARZĄDZENIE

-

odnotować uzasadnienie wyroku;

-

doręczyć odpisy wyroku wraz z odpisami uzasadnienia pełnomocnikom stron – po­woda – adwokatowi M. J. (4) i strony pozwanej – adwokatowi P. M.;

-

kalendarz 1 tydzień – 2 tygodnie;

-

wyłączyć po uprawomocnieniu akt pomocnicze o sygnaturze V GC 62/14
i V GC 211/14.

SSR Michał Bień

T., dnia 16 sierpnia 2017 r.