Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tarnowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Tarnowie, V Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący – sędzia Zbigniew Miczek

Protokolant – Patrycja Sacha

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2025 roku w Tarnowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa J. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej (...) w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda J. B. na rzecz strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej (...) w W. kwotę 1.517,00 złotych (słownie: jeden tysiąc pięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi w stosunku rocznym za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

Sędzia Zbigniew Miczek

Sygn. akt V GC 194/24

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 17 kwietnia 2025 roku

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 327 ¹ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku sporządza się w sposób zwięzły, w związku z czym w niniejszym uzasadnieniu w zakresie twierdzeń stron odwołano się do treści ich pism procesowych

Powód J. B., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej (...) w W. kwoty 1.501,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do dnia 26.12.2022 roku oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu ( k. 3-10).

Na uzasadnienie swego żądania powód podał, że w dniu 23.11.2022 roku doszło do kolizji, w której uszkodzony został pojazd (...) o numerze rejestracyjnym (...), który był własnością K. K., zaś sprawca kolizji posiadała ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów u strony pozwanej. W toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana przyznała K. K. odszkodowanie w kwocie 2.195,45 złotych.

Dalej podano, że w dniu 6.03.2023 roku K. K. przelał w drodze cesji na powoda wierzytelność w stosunku do strony pozwanej. Według powoda wartość szkody, wyrażającej się w kosztach naprawy pojazdu, wyniosła 9.920,88 złotych, co powoduje, że powodowi przysługuje odszkodowanie w kwocie 7.725,43 złotych. Jednocześnie wskazano, że powód domaga się zasądzenia części roszczenia w kwocie 1.501,00 złotych. Następnie w uzasadnieniu podano szereg orzeczeń dotyczących spraw w zakresie odszkodowania za szkody komunikacyjne.

Postanowieniem z dnia 25.03.2024 roku, wydanym na wniosek powoda, pominięto przy rozpoznaniu sprawy przepisy o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych ( k. 46).

W dniu 25.03.2024 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Tarnowie wydał w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie strony powodowej w całości ( k. 47).

Od powyższego nakazu zapłaty sprzeciw złożyła strona pozwana, wnosząc
o oddalenie powództwa w całości, a także o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania ( k.57).

Na uzasadnienie sprzeciwu strona pozwana podała, że uznała swoją odpowiedzialność co do zasady oraz że wypłaciła odszkodowanie w kwocie 2.195,45 złotych brutto. Dalej zaś wskazała, że kwestionuje powództwo co do wysokości, gdyż wskazana kwota stanowi wyliczenie hipotetyczne oraz nie wiadomo, czy pojazd został naprawiony, czy też nie. Podniesiono też, że brak było podstaw do przyjęcia zastosowania części o oznaczeniu jakości Q, gdyż nie wiadomo, czy pojazd był objęty gwarancją producenta, oraz czy był serwisowany w autoryzowanych stacjach obsługi (ASO).

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał żądanie pozwu ( k. 64-67).

Na wyznaczone w sprawie rozprawy nie stawił się żaden z pełnomocników stron.

Zgodnie z art. 327 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. uzasadnienie wyroku winno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, obejmującej ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

Bezsporne w sprawie między stronami było:



powstanie w dniu 23.11.2022 roku zdarzenia komunikacyjnego w wyniku, którego uszkodzeniu uległ pojazd (...) o numerze rejestracyjnym (...), którego właścicielem był K. K.;



posiadanie przez sprawcę zdarzenia komunikacyjnego ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej;



przebieg postępowania likwidacyjnego



wypłata przez stronę pozwaną kwoty 2.195,45 złotych tytułem odszkodowania;



zawarcie w dniu 6.03.2023 roku umowy cesji wierzytelności między K. K. i powodem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

K. K. kupił przedmiotowy samochód na aukcji i został sprowadzony ze Szwecji, z zamiarem dalszej odsprzedaży. W momencie zakupu nie znał historii tego samochodu. Po kolizji z dnia 23.11.2022 roku samochód nie został naprawiony.

Dowód:

- zeznania świadka K. K. – k. 73v-74;

K. K. zakupił przedmiotowy samochód w dniu 19.04.2022 roku za kwotę 62.498,03 koron szwedzkich, co stanowiło wtedy 6.713,00 euro. Następnie w dniu 16.02.2023 roku sprzedał ten pojazd (bez jego naprawy) na rzecz P. K. za kwotę 35.000,00 złotych.

Dowód:

- zeznania świadka K. K. – k. 73v-74;

- faktury – k. 76, 77;

P. K. kupił samochód uszkodzony, ale dla niego nie były to wady widoczne. W czasie, gdy on eksploatował pojazd, to nie dokonywał żadnych napraw blacharskich. P. K. sprzedał przedmiotowy samochód w dniu 29.06.2024 roku za kwotę 25.000,00 złotych na rzecz M. B., w takim stanie w zakresie karoserii i reflektorów, w jakim go zakupił.

Dowód:

- zeznania świadka P. K. – k. 111;

- umowa sprzedaży – k. 82;

M. B. oraz faktyczny użytkownik pojazdu (jej syn) W. B. nie mieli świadomości w zakresie uszkodzeń wynikających z kolizji z dnia 23.11.2022 roku.

Obecnie zderzak pojazdu nie posiada takich uszkodzeń jak wskazywano w aktach szkodowych, natomiast reflektor i halogen posiadają nadal te same uszkodzenia;

Dowód:

- opinia biegłego L. D. – k. 134-160;

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, które nie budziły wątpliwości Sądu co do swej prawdziwości i wiarygodności. Podkreślenia wymaga, że dokumenty będące dowodami w sprawie miały charakter dokumentów prywatnych, o których mowa w art. 245 k.p.c., który określa, że dokument prywatny sporządzony w formie pisemnej albo elektronicznej stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Przyjęcie zatem prawdziwości dokumentów nie stanowi jednocześnie przyjęcia, że zawarte w nich oświadczenia i twierdzenia polegają na prawdzie.

Strona pozwana nie zakwestionowała twierdzeń powoda w zakresie okoliczności faktycznych, a jedynie podniosła zarzuty natury prawnej dotyczącej zasadności roszczenia. Sama okoliczność zawarcia umowy ubezpieczenia i zdarzenia szkodowego nie była sporna.

Sąd w całości podzielił wnioski wypływające z opinii biegłego L. D., która była rzeczowa i logiczna. Pamiętać jednak należy, że dowód z opinii biegłego ma za zadanie służyć sądowi orzekającemu w sprawie pomocą dla oceny faktów w sytuacji wymagającej wiedzy specjalnej. Natomiast kwestia oceny prawnej należy wyłączenie do sądu.

Sąd pominął dowód z dokumentu w postaci porównania cen wybranych części zamiennych mających zastosowanie w pojeździe marki (...), gdyż sprawa dotyczy pojazdu innej marki.

Zgodnie z art. 327 ¹ § 1 pkt 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku winno zawierać wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd zważył co następuje:

powództwo podlegało oddaleniu w całości.

W sprawie zastosowanie będą miały przepisy następujących aktów prawnych:

1)  ustawy z dnia 23.04.1964 roku – Kodeks cywilny (tj. Dz.U. 2023 r., poz. 1610 ze zm.) – zwanej „k.c . ”;

2)  ustawy z dnia 17.11.1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz.U. 2022 r., poz. 1550 ze zm.) – zwanej „k.p.c.”;

3)  ustawy z dnia 22.05.2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. 2023 r. poz. 2500) – zwanej dalej „u.u.o.”;

4)  ustawy z dnia 28.07.2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. 2023 r., poz. 1144 ze zm.) – zwanej „u.k.s.c.”.

5)  ustawy z dnia 16.11.2006 roku o opłacie skarbowej (tj. Dz.U. 2023 r. poz. 2111) – zwana „u.o.s.”;

6)  rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22.10.2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz.U. 2023r., poz. 1935) – zwane „r.o.r.p.”

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Z kolei § 2 przywołanej regulacji głosi, iż świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Dalej przepis art. 822 § 1 k.c. stanowi, że w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie z art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. W zakresie odpowiedzialności strony pozwanej należy stosować przepisu u.u.o. Zgodnie z art. 35 u.u.o., ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Ubezpieczyciel odpowiada przy tym w granicach odpowiedzialności cywilnej pojazdu mechanicznego bowiem jak stanowi art. 36 ust. 1 zd. 1 u.u.o., odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym najwyżej, jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Konsekwencją tej zasady jest to, że konieczne jest najpierw ustalenie, czy na podstawie przepisów kodeksu cywilnego (art. 415, 425 i 436 k.c.) uzasadniona jest odpowiedzialność sprawcy zdarzenia objętego ubezpieczeniem, by następnie w oparciu o inne przepisy tego samego kodeksu (art. 361 – 363 i 444 – 447 k.c.) określić rodzaj i wielkość świadczenia.

W niniejszej sprawie odpowiedzialność ubezpieczyciela została wykazana, skoro z treści dowodów wynika, że strona pozwana świadczyła ochronę ubezpieczeniową sprawcy kolizji. Strona pozwana co do zasady uznała swoją odpowiedzialność, uznała szkodę i wypłaciła częściowo odszkodowanie.

Zgodnie z treścią art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przy czym wobec ugruntowanego już stanowiska orzecznictwa i doktryny nie ulega wątpliwości, że powinnością poszkodowanego jest podjęcie działań zmierzających do ograniczenia rozmiarów szkody, a odszkodowanie ma przywrócić stan majątkowy sprzed powstania szkody, nie prowadząc jednak do wzbogacenia, które przewyższyłoby wysokość faktycznie poniesionej szkody. Do Sądu należy natomiast określenie na podstawie materiału dowodowego konkretnej sprawy czy koszty te są zasadne i mają adekwatny związek przyczynowy z daną szkodą. Wskazać przy tym należy, że odpowiedzialność ubezpieczyciela ma charakter świadczenia pieniężnego i w rzeczywistości polega na wyrównaniu szkody w znaczeniu ekonomicznym. Pamiętać jednak należy, że szkoda ma charakter dynamiczny i na nią mogą składać się różne elementy, przy czym jednak sąd orzekający w sprawie jest związany twierdzeniami w tym zakresie sformułowanymi w pozwie. Sąd nie może samodzielnie brać inne, niż wskazane w pozwie twierdzenia, gdyż stanowiłoby to niedopuszczalne orzekanie co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, co jest zakazane w art. 321 § 1 k.p.c.

Kierując się powyższymi wskazaniami przywołań należy uchwałę siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 11.09.2024 roku ( sygn. akt III CZP 65/23, OSNC 2025, nr 4, poz. 41) zgodnie z którą, jeżeli naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy. Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela powyżej wyrażony pogląd oraz powołane na jego uzasadnienie argumenty. Podnieść należy, że w przypadku szkód komunikacyjnych pierwotnie zobowiązanym – na zasadzie winny lub ryzyka – jest zawsze sprawca szkody, zaś obowiązkowy ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej zobowiązany jest do zapłaty odszkodowania z innej podstawy prawnej. Zapłata odszkodowania winna doprowadzić do naprawy szkody, a więc wyrównania faktycznego uszczerbku majątkowego. W sytuacji, gdy naprawa pojazdu nie jest możliwa na skutek zbycia pojazdu, to nie jest możliwe wyliczenie wartości szkody według kryterium kosztów naprawy, bo poszkodowany nie może już tego uczynić. Szkodą w takim przypadku będzie ubytek majątkowy w postaci różnicy wartości, za jaki pojazd mógłby zostać zbyty w sytuacji, gdyby nie uszkodzenia nie powstały. Strona powodowa nie podniosła w ogóle takich twierdzeń, co już samo w sobie mogło zwolnić Sąd z badania tej kwestii. Zwrócić tutaj należy uwagę, że na żadnej z rozpraw nie stawił się pełnomocnik strony powodowej, a tym samym nie było możliwe udzielenie pouczeń na zasadzie art. 156 ¹ k.p.c.

Dalej wskazać należy, że K. K. zakupił przedmiotowy samochód w dniu 19.04.2022 roku za kwotę 62.498,03 koron szwedzkich, co stanowiło wtedy 6.713,00 euro. Według kursu średniego ogłaszanego przez Prezesa NBP stanowiło to odpowiednio: w odniesieniu do koron szwedzkich 28.042,86 złotych, zaś do euro 31.122,13 złotych. Różnica wynika stąd, że przeliczenia dokonał sprzedawca, więc według kursu koron szwedzkich do euro. Tymczasem K. K. sprzedał ten samochód za kwotę w dniu 16.02.2023 roku (bez jego naprawy) na rzecz P. K. za kwotę 35.000,00 złotych. Oznacza, że sprzedał go drożej niż kupił, mimo że w momencie sprzedaży samochód był rocznikowo starszy o jeden rok, a w dodatku K. K. uzyskał odszkodowanie w kwocie 2.195,45 złotych. Oznacza to, że różnica między kosztem zakupu wynoszącym w najgorszym przypadku 31.122,13 złotych i sumą kwot: ze sprzedaży i odszkodowania łącznie 37.195,45 złotych, wyniosła ostatecznie 6.073,32 złote. W rezultacie K. K. nie poniósł uszczerbku ekonomicznego, a przynajmniej takiego nie wykazano. Można by ewentualnie rozważyć, czy mając na uwadze handlowy przedmiot zakupu pojazdu przez K. K. (co jednak może budzić wątpliwości, skoro używał go na swoje potrzeby) nie mógłby on uzyskać jeszcze wyższej kwoty za jego sprzedaż. Twierdzenia takie nie znalazły się jednak w uzasadnieniu pozwu, a bierność pełnomocnika powoda, które nie uczestniczył w rozprawach, nie mogła spowodować wyjaśnienia tych kwestii właśnie na zasadzie art. 156 ¹ k.p.c. Również teza dowodowa wskazana przez powoda na potrzeby powołania biegłego nie odnosiła się do tej kwestii.

Powyżej wskazane okoliczności prowadzą do wniosku, że powód nie wykazał, że istnieje wskazywana w pozwie wierzytelność w stosunku do strony pozwanej o naprawienie szkody, co skutkowało oddaleniem powództwa na zasadzie art. 805 k.c. w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. oraz pozostałych powyżej powołanych przepisów.

W zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu wskazać należy, że zgodnie art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Po myśli art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

W niniejszej sprawie na koszty procesu w łącznej wysokości 1.517,00 złotych złożyło się:

1)  wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej w osobie radcy prawnego w kwocie 900,00 złotych na zasadzie § 2 pkt 3 w zw. z § 15 ust. 1 i 3 r.o.r.p. w stawce minimalnej;

2)  zwrot kosztów uciszonej zaliczki na wynagrodzeniem biegłego w kwocie 600,00 złotych na podstawie art. 5 ust. 1 pkt. 3 u.k.s.c. pokryte z zaliczki wniesionej przez stronę pozwaną;

3)  opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 złotych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 u.o.s. w zw. jej częścią IV Załącznika.

Sędzia Zbigniew Miczek