V GC 209/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Tarnowie z 2025-01-30
sygn. akt V GC 209/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 stycznia 2025 r.
Sąd Rejonowy w Tarnowie V Wydział Gospodarczy
w składzie
Przewodniczący sędzia Michał Bień
Protokolant Kinga Ciszewska
po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2025 r. w Tarnowie
sprawy z powództwa A. Ś.
przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ć.
o zapłatę kwoty 36.900,00 (słownie: trzydzieści sześć tysięcy dziewięćset) zł wraz z odsetkami
I. zasądza od strony pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz powoda A. Ś. kwotę 36.900,00 (słownie: trzydzieści sześć tysięcy dziewięćset) zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot
1) 6.150,00 (słownie: sześć tysięcy sto pięćdziesiąt) zł od dnia 1 listopada 2022 r. do dnia zapłaty,
2) 30.750,00 (słownie: trzydzieści tysięcy siedemset pięćdziesiąt) zł od dnia 6 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty;
II. oddala powództwo w pozostałej części;
III. zasądza od strony pozwanej (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz powoda A. Ś. kwotę 5.462,00 (słownie: pięć tysięcy czterysta sześćdziesiąt dwa) zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 5.462,00 (słownie: pięć tysięcy czterysta sześćdziesiąt dwa) zł od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty tytułem kosztów procesu.
SSR Michał Bień
sygn. akt V GC 209/24
UZASADNIENIE
wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowie
z dnia 30 stycznia 2025 r.
I
Powód A. Ś. w pozwie wniesionym w postępowaniu upominawczym w dniu 15 marca 2024 r. (data oddania przesyłki w placówce pocztowej operatora pocztowego obowiązanego do świadczenia usług powszechnych) skierowanym przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ć. domagał się zasądzenia kwoty 36.900,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot
1) 30.750,00 zł od dnia 5 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty,
2) 6.150,00 zł od dnia 1 listopada 2023 r. do dnia zapłaty
a także zasądzenia kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
Na uzasadnienie żądania pozwu A. Ś. podniósł, iż 7 października 2022 r. strony zawarły ze sobą umowę o opracowanie wniosku o dofinansowanie projektu w ramach naboru wniosków o dofinansowanie projektów w ramach programu RE_OPEN UK. Podpisaną umowę strona pozwana przesłała powodowi pocztą elektroniczną. W wyniku prowadzonej korespondencji i pracy powoda nad wnioskiem strona pozwana 14 października 2022 r. przesłała A. Ś. podpisane oświadczenie, w którym m. in. oświadczyła, że zapoznała się z regulaminem naboru o dofinansowanie projektów i akceptowała jego zasady.
Powód podał, że 20 października 2022 r. przesłał stronie pozwanej pierwszą wersję wniosku. Następnego dnia strona pozwana otrzymała wniosek z informacją o konieczności zapoznania się, weryfikacji i wysłania. Strona pozwana tym samym przed wysłaniem wniosku miała pełną wiedzę co do jego zakresu i w pełni go akceptowała. W dniu 24 października 2022 r. powód przesłał stronie pozwanej pocztą elektroniczną fakturę VAT numer (...) za opracowanie wniosku o dofinansowanie.
A. Ś. naprowadził, że wniosek strony pozwanej uzyskał pozytywny wynik oceny a następnie został wybrany do dofinansowania. Powód wystawił i przesłał pocztą elektroniczną stronie pozwanej fakturę VAT numer (...) wystawioną tytułem premii. O fakcie zarekomendowania wniosku strony pozwanej do dofinansowania zawiadomiła także sama strona pozwana
w dniu 3 stycznia 2023 r. przesyłając m. in. informację o wyniku oceny wniosku o dofinansowanie.
Powód stwierdził, że wobec braku zapłaty kilkakrotnie zwracał się pocztą elektroniczną o zapłatę. Strona pozwana potwierdzała, że opłaci zaległość wnosząc o zwłokę, co wynikało z treści wiadomości przesyłanych pocztą elektroniczną w dniu 14 grudnia 2022 r. i w dniu 30 grudnia 2022 r. oraz w dniu 4 stycznia 2023 r. Tym samym uznała roszczenie.
A. Ś. podał, że 11 stycznia 2023 r. wysłał kolejne wezwanie do zapłaty. Strona pozwana nadal nie zapłaciła. W dniu 12 lutego 2023 r. powód wysłał pocztą elektroniczną ostateczne wezwanie do zapłaty. W dniu 7 marca 2023 r. strona pozwana uznała roszczenie w całości i zobowiązała się do zapłaty w terminie 14 dni, czego jednak nie uczyniła.
Powód naprowadził, że wybór strony pozwanej do dofinansowania w ramach programu RE_OPEN UK potwierdzały listy rankingowe, listy przypadków pomocy publicznej otrzymanej przez stronę pozwaną oraz ostateczna lista odbiorców. Z dokumentacji tej wynikało, że strona pozwana zawarła w ramach programu umowę z (...) spółką akcyjną otrzymując wartość pomocy w kwocie 103.891,03 euro „brutto”. A. Ś. jako zleceniobiorca zrealizował w całości zakres umowy z 7 października 2023 r., opracował wniosek a strona pozwana została wybrana do dofinansowania
w ramach programu. Zgodnie z § 3. ust. 1. pkt a) umowy z dnia 7 października 2023 r. powód obciążył stronę pozwaną kwotą 6.150,00 zł wystawiając w dniu 24 października 2023 r. fakturę VAT numer (...). Termin zapłaty kwoty objętej fakturą VAT został określony na dzień 31 października 2022 r. Wobec pozytywnego wyniku oceny wniosku oraz wybrania strony pozwanej do dofinansowania w ramach programu zgodnie z § 3. ust. 1. pkt b) i pkt c) umowy z dnia 7 października 2023 r. powód wystawił w dniu 28 grudnia 2022 r. fakturę VAT numer (...) na kwotę 30.750,00 zł stanowiącą premię za sukces. Termin zapłaty tej kwoty przypadał na dzień 4 stycznia 2023 r. Pomimo upływu terminów płatności strona pozwana nie zapłaciła (k. 3 – 10).
Na podstawie odpisów dokumentów i wydruków dołączonych do pozwu oraz twierdzeń zawartych w uzasadnieniu pozwu referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Tarnowie V Wydziału Gospodarczego w dniu 29 marca 2024 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym nakazał stronie pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ć., aby zapłaciła na rzecz powoda A. Ś. kwotę 36.900,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot
1) 30.750,00 zł od dnia 5 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty,
2) 6.150,00 zł od dnia 1 listopada 2023 r. do dnia zapłaty
oraz kwotę 4.262,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 4.262,00 zł od dnia uprawomocnienia nakazu zapłaty do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu, albo wniosła w tymże terminie sprzeciw (k. 71).
W dniu 17 kwietnia 2024 r. (data oddania przesyłki w placówce pocztowej operatora pocztowego obowiązanego do świadczenia usług powszechnych) strona pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 29 marca 2024 r., którego odpis został doręczony stronie pozwanej w dniu 4 kwietnia 2024 r., zaskarżając orzeczenie w całości.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zarzuciła, że powód nie wypełnił umowy wiążącej strony. Przed podpisaniem umowy deklarował, że był w stanie napisać wniosek na otrzymanie dotacji w kwocie od 2.000.000,00 zł. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spełniła wszystkie wymogi, aby ją otrzymać. Po podpisaniu umowy A. Ś. zmienił stanowisko. Strona pozwana nie otrzymała dotacji w kwocie 2.000.000,00 zł lecz w kwocie stanowiącej czwartą jej część. Po jej otrzymaniu strona pozwana nie mogła starać się o pozostałą część kwoty dotacji (k. 78, k. 83).
II
Stan faktyczny sprawy w znacznej części okazał się bezsporny.
Bezsporne było, że 7 października 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła z A. Ś. umowę, której przedmiotem było opracowanie wniosku o dofinansowanie projektu w ramach naboru wniosków o dofinansowanie projektów w ramach programu RE_OPEN UK (k. 3 – 10, odpis umowy z dnia 7 października 2022 r. – k. 14 – 18).
Poza sporem było to, że w wyniku prowadzonej przez strony korespondencji i pracy A. Ś. nad wnioskiem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 14 października 2022 r. przesłała A. Ś. podpisane oświadczenie, w którym m. in. oświadczyła, że zapoznała się z regulaminem naboru o dofinansowanie projektów i akceptowała jego zasady (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 14 października 2022 r. – k. 42, odpis oświadczenia – k. 43 – 43 verte).
Nie było sporu co do tego, że 20 października 2022 r. A. Ś. przesłał (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pierwszą wersję wniosku (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 20 października 2022 r. – k. 44, odpis oświadczenia – k. 43 – 43 verte).
Bezsporne było to, że następnego dnia (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością otrzymała wniosek z informacją o konieczności zapoznania się, weryfikacji i wysłania (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 21 października 2022 r. – k. 45 verte).
Poza sporem było, że A. Ś. wystawił w dniu 24 października 2023 r. fakturę VAT numer (...) na kwotę 6.150,00 zł za opracowanie wniosku, której termin zapłaty został określony na dzień 31 października 2022 r. (k. 3 – 10, wydruki faktury VAT numer (...) z dnia 24 października 2022 r. – k. 38, k. 62).
Nie było sporu co do tego, że 24 października 2022 r. A. Ś. przesłał (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pocztą elektroniczną fakturę VAT numer (...) za opracowanie wniosku o dofinansowanie (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 24 października 2022 r. – k. 46).
Bezsporne było, że wniosek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uzyskał pozytywny wynik oceny a następnie został wybrany do dofinansowania (k. 3 – 10, wydruk pisma z dnia 27 grudnia 2022 r. – k. 49 – 49 verte).
Poza sporem było, że wobec pozytywnego wyniku oceny wniosku oraz wybrania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do dofinansowania
w ramach programu A. Ś. wystawił w dniu 28 grudnia 2022 r. fakturę VAT numer (...) na kwotę 30.750,00 zł stanowiącą premię za sukces, przy czym termin zapłaty tej kwoty został określony na dzień 4 stycznia 2023 r. (k. 3 – 10, wydruki faktury VAT numer (...) z dnia 28 grudnia 2022 r. – k. 39, k. 61).
Nie było sporu, że A. Ś. przesłał pocztą elektroniczną (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością fakturę VAT numer (...) wystawioną tytułem premii (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 28 października 2022 r. – k. 47).
Bezsporne było, że o fakcie zarekomendowania wniosku do dofinansowania zawiadomiła również sama (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w dniu 3 stycznia 2023 r. przesyłając m. in. informację o wyniku oceny wniosku o dofinansowanie (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 3 stycznia 2023 r. – k. 48).
Poza sporem było, że wobec braku zapłaty A. Ś. kilkakrotnie zwracał się pocztą elektroniczną do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 3 stycznia 2023 r. – k. 50, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 28 grudnia 2022 r. – k. 50, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 13 grudnia 2022 r. – k. 50 verte, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 17 listopada 2022 r. – k. 50 verte).
Poza sporem było, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością potwierdzała, że opłaci zaległe wynagrodzenie (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 4 stycznia 2023 r. – k. 50, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 14 grudnia 2022 r. – k. 50 verte, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 13 grudnia 2022 r. – k. 50 verte).
Bezsporne było, że A. Ś. 11 stycznia 2023 r. wysłał kolejne wezwanie do zapłaty (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 11 stycznia 2023 r. – k. 52, skan wydruku pisma z dnia 11 stycznia 2023 r. – k. 56).
Nie było sporu, że 12 lutego 2023 r. A. Ś. wysłał pocztą elektroniczną następne wezwanie do zapłaty (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 12 lutego 2023 r. – k. 53, skany wydruku pisma z dnia 12 lutego 2023 r. – k. 54, k. 57).
Nie było sporu co do tego, że 7 marca 2023 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zobowiązała się do zapłaty w terminie 14 dni (k. 3 – 10, wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną dnia 7 marca 2023 r. – k. 53).
Bezsporne było, że wybór (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do dofinansowania w ramach programu RE_OPEN UK potwierdzały listy rankingowe, listy przypadków pomocy publicznej otrzymanej przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz ostateczna lista odbiorców (k. 3 – 10, wydruk listy wniosków rekomendowanych do dofinansowania – k. 24 – 25, wydruk listy przypadków pomocy publicznej otrzymanej przez beneficjenta – k. 28, wydruk ostatecznej listy odbiorców – k. 29 – 37).
Poza sporem było, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła w ramach programu umowę z (...) spółką akcyjną otrzymując wartość pomocy w kwocie 103.891,03 euro „brutto” (k. 3 – 10, wydruk ostatecznej listy odbiorców – k. 29 – 37).
Sąd Rejonowy w Tarnowie ustalił ponadto następujący stan faktyczny:
A. Ś. prowadził działalność gospodarczą począwszy od 17 grudnia 2018 r. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmował się przede wszystkim pozostałym doradztwem w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.
Dowód: wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z dnia 5 marca 2024 r. – k. 69 – 69 verte .
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 16 października 2020 r. r. została zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Przedmiotem prowadzonej przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością była m. in. produkcja pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych.
Dowód: wydruk informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu
z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 28 grudnia 2023 r. – k. 66 – 68
verte
.
Przed zawarciem przez strony umowy A. Ś. zwrócił się do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o podanie informacji, z których wynikałoby, czy spółka ta mogła wziąć udział w naborze na uzyskanie dofinansowania dla przedsiębiorców, którzy ponieśli straty na skutek opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię.
A. Ś. nie zawarłby umowy z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, gdyby z uzyskanych przez niego informacji wynikało, iż (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie mogła być uczestnikiem takiego naboru.
Informacje dotyczące naboru były jawne. Potencjalni uczestnicy naboru wniosków na dofinansowanie mogli zapoznać się z tymi informacjami jeszcze przed podpisaniem umowy na opracowanie wniosku na dofinansowanie.
Dowód: zeznania świadka H. Ś. – k. 118 verte – 120.
W dniu 7 października 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako zleceniodawca zawarła z A. Ś. jako zleceniobiorcą umowę o opracowanie wniosku o dofinansowanie.
Zgodnie z § 1. umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie przedmiotem umowy było opracowanie na rzecz zleceniodawcy wniosku o dofinansowanie projektu w ramach naboru wniosków o dofinansowanie projektów w ramach programu RE_OPEN UK w ramach działania 1. wsparcie przedsiębiorstw niekorzystnie dotkniętych skutkami Brexit. Przedmiot umowy obejmował przygotowanie wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie. Przedmiot umowy nie obejmował przygotowania dokumentów do podpisania umowy i rozliczenia przyznanego dofinansowania.
Dowód: odpis umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie
z dnia 7 października 2022 r. – k. 14 – 18 .
Umowa dotyczyła napisania wniosku o dofinansowanie z rezerwy dostosowawczej w związku z ze skutkami opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię.
Dowód: odpis umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie
z dnia 7 października 2022 r. – k. 14 – 18; zeznania świadka H. Ś. – k. 118
verte
– 120.
W myśl § 2. ust. 1. umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie zleceniobiorca zobowiązał się do wykonania czynności w postaci opracowania wniosku, o którym mowa w § 1. ust. 1. umowy
w terminie do 21 października 2022 r. najpóźniej na 3 godziny przed końcem naboru (§ 2. ust. 1. umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie).
Zleceniodawca został zobowiązany do wysłania wniosku poprzez wskazaną w umowie stronę internetową za pomocą funkcji „wyślij” najpóźniej 21 października 2022 r. do godziny 23 58, tj. przed zakończeniem terminu naboru wniosków (§ 2. ust. 2. umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie).
Zgodnie z § 3. ust. 1. lit. a). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie za usługę będącą przedmiotem umowy zleceniobiorca miał otrzymać wynagrodzenie w wysokości 5.000,00 zł „netto” [§ 3. ust. 1. lit. a) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Stosownie do brzmienia § 3. ust. 1. lit. b). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie za usługę będącą przedmiotem umowy zleceniobiorca miał otrzymać dodatkowo wynagrodzenie mające postać premii za sukces w wysokości 5.000,00 zł „netto”, przy czym warunkiem wypłaty premii za sukces było uzyskanie przez zleceniodawcę informacji o pozytywnym wyniku oceny wniosku [§ 3. ust. 1. lit. b) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku
o dofinansowanie].
Jak stanowił § 3. ust. 1. lit. c). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie za usługę będącą przedmiotem umowy zleceniobiorca miał otrzymać dodatkowo wynagrodzenie mające postać premii za sukces w wysokości 20.000,00 zł „netto”, przy czym warunkiem wypłaty premii za sukces miało być uzyskanie przez zleceniodawcę informacji o wybraniu go do dofinansowania
w ramach konkursu o którym mowa w § 1. ust. 1. umowy [§ 3. ust. 1. lit. c) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Stosownie do brzmienia § 3. ust. 3. lit. a). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie, kwota wynagrodzenia określona w pkt 1) lit. a) zostać miała wypłacona w terminie 7 dni od podpisania umowy na konto bankowe zleceniobiorcy [§ 3. ust. 3. lit. a) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Jak stanowił § 3. ust. 3. lit. b) umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie kwota wynagrodzenia określona w pkt 1) lit. b) zostać miała wypłacona w terminie 7 dni od otrzymania informacji o wyniku oceny wniosku na konto bankowe zleceniobiorcy wskazane na fakturze, przy czym przez informację
o wyniku oceny wniosku strony rozumiały informację otrzymaną drogą pocztową lub elektroniczną przez zleceniodawcę lub publikację wyników konkursu na stronie internetowej instytucji organizującej konkurs [§ 3. ust. 3. lit. b) umowy
z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Zgodnie z § 3. ust. 3. lit. c). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie, kwota wynagrodzenia określona w pkt 1) lit. c) zostać z kolei miała wypłacona w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o wyborze wniosku do dofinansowania na konto bankowe zleceniobiorcy wskazane na fakturze zaś jako informację o wyborze wniosku do dofinansowania strony rozumiały informację otrzymaną drogą pocztową lub elektroniczną przez zleceniodawcę lub publikację na stronie internetowej instytucji organizującej konkurs [§ 3. ust. 3. lit. c) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Do wynagrodzenia zostać miał doliczony podatek od towarów i usług
w wysokości określonej obowiązującymi przepisami (§ 3. ust. 4. zd. I. umowy
z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie).
D owód: odpis umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie
z dnia 7 października 2022 r. – k. 14 – 18.
Wartość dofinansowania uzyskanego w oparciu o wniosek, którego dotyczyła umowa z dnia 7 października 2022 r., odpowiadać miała wartości maszyny, którą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością miała zamiar nabyć. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zobligowana była w tym celu uzyskać trzy oferty obejmujące ceny nabycia takiej maszyny. Oferty te zostały wymienione we wniosku przygotowywanym przez A. Ś.. Na tej podstawie została określona wartość dofinansowania ujawniona we wniosku. We wniosku wskazana została najniższa cena spośród ofert uzyskanych przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
A. Ś. przedstawił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością informacje, zgodnie z którymi można było maksymalnie wnioskować o dofinansowanie do projektu, którego koszty kwalifikowane wynosiły 500.000,00 euro a z pomocy de minimis – 200.000,00 euro. Koszty kwalifikowane odpowiadały wartości wydatków a dofinansowanie stanowić miało odpowiedni procent wartości wydatków (w zależności czy to było dofinansowanie z pomocy publicznej czy też pomocy de minimis). To były maksymalne wartości, o które można było składać wniosek w ramach projektu RE_OPEN UK. Kwoty te jednak musiały przy tym pozostawać adekwatne i proporcjonalne do poniesionych strat będących rezultatem wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością początkowo rozważała złożenie wniosku o uzyskanie dofinansowania na zakup dwóch urządzeń ale ostatecznie zdecydowała się na złożenie wniosku dotyczącego dofinansowania kosztów nabycia jednego urządzenia. Zdecydowała się na to z tego względu, że nie była w stanie wykazać wyższej wartości strat będących skutkiem Brexitu, które uzasadniałyby wniosek w zakresie takim, jakim (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością chciała uzyskać dofinansowanie na nabycie 2 maszyn.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawiła dane, z których wynikało, że jeszcze w 2019 r. uzyskała przychody z działalności związanej ze współpracą z podmiotami z Wielkiej Brytanii na poziomie ok. 34.000,00 zł. W 2018 r. z kolei takie przychody (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosiły około 25.000,00 zł. W ramach wniosku można było wybrać jeden z tych dwóch okresów jako rok odniesienia. W tym przypadku został wybrany rok 2019. Ten okres czasu został porównany z rokiem 2021 r., w którym przychód (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w ramach współpracy z podmiotami z Wielkiej Brytanii wyniósł 0,00 zł.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie przedstawiła A. Ś. dokumentów, z których wynikałoby, że w związku z Brexitem poniosła wyższe straty. W szczególności nie przedstawiła żadnych środków,
z których wynikałoby, że np. miała zwartą umowę z dowolnym podmiotem
z Wielkiej Brytanii i na podstawie której miałaby uzyskiwać wyższe przychody,
a których nie uzyskała na skutek Brexitu i rozwiązania umowy.
Zważywszy na informację o kwotach, jakie można było uzyskać w ramach programu, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie informowała A. Ś., że chciała zrezygnować z naboru. Zawarta przez strony umowa zostałaby wówczas rozwiązana.
Zgodnie z projektem podmiot ubiegający się o dofinansowanie mógł je uzyskać w takim zakresie, który pozwoliłby odzyskać utracone przychody, ale nie doprowadzić do tego, aby przychody te były wyższe w porównaniu z tymi, które uzyskałby na podstawie współpracy z dowolnym podmiotem z Wielkiej Brytanii. Dotacja miała na celu odzyskanie strat nie zaś rozwój i zarabianie.
A. Ś. uprzedził (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, że ryzykowne byłyby starania o dofinansowanie nabycia 2 maszyn w sytuacji, kiedy straty wynosiły około 34.000,00 zł z jednego wybranego roku. Wniosek mógłby wówczas nie uzyskać dofinansowania a przynajmniej w tym zakresie było większe ryzyko. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zdecydowała wówczas, że złoży wniosek o dofinansowanie tylko jednego urządzenia
i na tę kwotę wskazaną we wniosku czyli ponad 103.000,00 euro.
Dowód: zeznania świadka H. Ś. – k. 118 verte – 120.
Wniosek został przygotowany przez A. Ś. i przesłany (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Wniosek został przesłany do M. K., który działał za (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. To M. K. miał zapoznać się z wnioskiem i wniosek złożyć.
D owód: wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczna w dniu 21 października 2022 r. – k. 45 verte ; zeznania świadka H. Ś. – k. 118 verte – 120.
W czasie współpracy stron podczas przygotowywania wniosku o dofinansowanie nie było żadnych problemów w tym również w kontaktach z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością.
D owód: zeznania świadka H. Ś. – k. 118 verte – 120.
Wniosek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na kwotę finansowania w wysokości 103.891,03 euro otrzymał pozytywną ocenę i został rekomendowany do dofinansowania.
D owód: wydruk listy wniosków rekomendowanych do dofinansowania – k. 24 – 25 ; wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną
w dniu 29 grudnia 2022 r. – k. 48 – 48
verte
; wydruk pisma z dnia 27 grudnia 2022 r. – k. 49 – 49
verte
; zeznania świadka H. Ś. – k. 118
verte
– 120.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła umowę z (...) spółką akcyjną.
Dowód: wydruk listy przypadków pomocy publicznej otrzymanej przez beneficjenta – k. 28.
W ramach projektu realizowanego pod nazwą program RE_OPEN UK
w ramach działania 1. wsparcie przedsiębiorstw niekorzystnie dotkniętych skutkami Brexit nie było możliwości uzyskania przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością kwoty dofinansowania opiewającej na sumę 2.000.000,00 zł.
Dowód: zeznania świadka H. Ś. – k. 118 verte – 120.
W dniu 24 października 2022 r. A. Ś. wystawił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością fakturę VAT numer (...) opiewającą na kwotę 5.000,00 zł „netto”, tj. 6.150,00 zł „brutto” w związku z opracowaniem wniosku o dofinansowanie. W treści faktury VAT termin zapłaty kwoty nią objętej wskazany został na dzień 31 października 2022 r.
Dowód: wydruki faktury VAT numer (...) z dnia 24 października 2022 r. – k. 38, k. 62.
Wystawiona faktura VAT została przesłana (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pocztą elektroniczną w dniu 24 października 2022 r.
Dowód: wydruki wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 24 października 2022 r. – k. 46, k. 51 verte .
A. Ś. naliczył (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością premię za pozytywną ocenę wniosku oraz premię za wybranie wniosku do dofinansowania, w związku z czym w dniu 28 grudnia 2022 r. wystawił fakturę VAT numer (...) na kwotę 25.000,00 zł „netto”, tj. 30.750,00 zł „brutto” z terminem płatności odroczonym do dnia 4 stycznia 2023 r.
Dowód: wydruki faktury VAT numer (...) z 28 grudnia 2022 r. – k. 39, k. 61.
Wystawiona przez A. Ś. faktura VAT została przesłana (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pocztą elektroniczną w dniu 28 grudnia 2022 r.
Dowód: wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 28 grudnia 2022 r. – k. 47.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością deklarowała zapłatę wynagrodzenia zarówno po wystawieniu przez A. Ś. pierwszej faktury VAT jak i drugiej faktury VAT obejmującej premię za sukces. Nie twierdziła przy tym wówczas, że kwota dofinansowania uzyskana na podstawie wniosku przygotowanego przez A. Ś. była za niska.
Dowód: wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 4 stycznia 2023 r. – k. 50; wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 14 grudnia 2022 r. – k. 50 verte ; wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 7 marca 2023 r. – k. 53; zeznania świadka H. Ś. – k. 118 verte – 120.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością gdyby tylko nie zgadzała się z uzyskaną kwotą dofinansowania, to mogła samej umowy o dofinansowanie nie podpisywać i starać się o dofinansowanie w innej, wyższej kwocie np.
w ramach kolejnego naboru do dofinansowania z tego samego programu.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie zgłaszała A. Ś., że kwota dofinansowania jej nie odpowiadała.
Dowód: zeznania świadka H. Ś. – k. 118 verte – 120.
M. K. działając za (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 7 marca 2023 r. A. Ś. stwierdził, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zapłaci wynagrodzenie w terminie do 14 dni.
Dowód: wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 7 marca 2023 r. – k. 53.
W wiadomości przesłanej na adres poczty elektronicznej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością A. Ś. zadeklarował wstrzymanie złożenia pozwu do dnia 21 marca 2023 r. A. Ś. stwierdził, że zaległe wynagrodzenie powinno zostać zapłacone z odsetkami.
Dowód: wydruk wiadomości przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 7 marca 2023 r. – k. 53.
Powyższy stan faktyczny sprawy został uznany w znacznej części za bezsporny na podstawie art. 230. k.p.c.
Bezsporne było, że 7 października 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła z A. Ś. umowę, której przedmiotem było opracowanie wniosku o dofinansowanie projektu w ramach naboru wniosków o dofinansowanie projektów w ramach programu RE_OPEN UK.
Poza sporem było to, że wyniku prowadzonej przez strony korespondencji i pracy A. Ś. nad wnioskiem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 14 października 2022 r. przesłała A. Ś. podpisane oświadczenie, w którym m. in. oświadczyła, że zapoznała się z regulaminem naboru o dofinansowanie projektów i akceptowała jego zasady.
Nie było sporu co do tego, że 20 października 2022 r. A. Ś. przesłał (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pierwszą wersję wniosku.
Bezsporne było to, że następnego dnia (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością otrzymała wniosek z informacją o konieczności zapoznania się, weryfikacji i wysłania.
Poza sporem było, że A. Ś. wystawił w dniu 24 października 2023 r. fakturę VAT numer (...) na kwotę 6.150,00 zł za opracowanie wniosku, której termin zapłaty został określony na dzień 31 października 2022 r.
Nie było sporu co do tego, że 24 października 2022 r. A. Ś. przesłał (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pocztą elektroniczną fakturę VAT numer (...) za opracowanie wniosku o dofinansowanie.
Bezsporne było, że wniosek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uzyskał pozytywny wynik oceny a następnie został wybrany do dofinansowania.
Poza sporem było, że wobec pozytywnego wyniku oceny wniosku oraz wybrania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do dofinansowania
w ramach programu A. Ś. wystawił w dniu 28 grudnia 2022 r. fakturę VAT numer (...) na kwotę 30.750,00 zł stanowiącą premię za sukces, przy czym termin zapłaty tej kwoty został określony na dzień 4 stycznia 2023 r.
Nie było sporu, że A. Ś. przesłał pocztą elektroniczną (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością fakturę VAT numer (...) wystawioną tytułem premii.
Bezsporne było, że o fakcie zarekomendowania wniosku do dofinansowania zawiadomiła również sama (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w dniu 3 stycznia 2023 r. przesyłając m. in. informację o wyniku oceny wniosku o dofinansowanie.
Poza sporem było, że wobec braku zapłaty A. Ś. kilkakrotnie zwracał się pocztą elektroniczną do (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę.
Poza sporem było, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością potwierdzała, że opłaci zaległe wynagrodzenie.
Bezsporne było, że A. Ś. 11 stycznia 2023 r. wysłał kolejne wezwanie do zapłaty.
Nie było sporu, że 12 lutego 2023 r. A. Ś. wysłał pocztą elektroniczną następne wezwanie do zapłaty.
Nie było sporu co do tego, że 7 marca 2023 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zobowiązała się do zapłaty w terminie 14 dni.
Bezsporne było, że wybór (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do dofinansowania w ramach programu RE_OPEN UK potwierdzały listy rankingowe, listy przypadków pomocy publicznej otrzymanej przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz ostateczna lista odbiorców.
Poza sporem było, że (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła w ramach programu umowę z (...) spółką akcyjną otrzymując wartość pomocy w kwocie 103.891,03 euro „brutto”.
Fakty te przytoczone przez powoda w pozwie nie doczekały się z przeciwnej strony wyraźnego zaprzeczenia czy też potwierdzenia. Skoro zatem strona przeciwna nie wypowiedziała się co do przytoczonych okoliczności, fakty te sąd, mając na uwadze treść pozwu jak i sprzeciwu od nakazu zapłaty oraz wyniki całej rozprawy w szczególności dowody z odpisów dokumentów i wydruków zalegających w aktach sprawy oraz zeznania świadka, mógł uznać za przyznane a w konsekwencji za rzeczywiście zaistniałe.
Rekonstrukcji stanu faktycznego w pozostałej części sąd dokonał na podstawie odpisów dokumentów i wydruków zgromadzonych w toku postępowania dowodowego. Sąd nie dopatrzył się uchybień w ich treści oraz formie.
Odpisy dokumentów a także wydruki sąd uznał w całości za autentyczne i wiarygodne. Żadna ze stron ich nie kwestionowała, tak pod względem poprawności formalnej jak i materialnej. Nie ujawniły się też jakiekolwiek okoliczności podważające moc dowodową odpisów tych dokumentów, które należałoby brać pod uwagę z urzędu. Domniemania, z których korzystają dokumenty urzędowe jak i prywatne [autentyczności i złożenia zawartego w nim oświadczenia przez osobę, która podpisała dokument prywatny ( vide: T. Ereciński, „Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Część druga. Postępowanie zabezpieczające. Tom 1”, wydanie 2, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007 r., pod red. T. Erecińskiego, s. 576, teza 11 do art. 245, s. 590, teza 1 do art. 253)], pozostały niewzruszone. Dokumenty prywatne stanowiły dowód tego, że osoby, które je podpisały, złożyły oświadczenia zawarte w dokumentach (art. 245. k.p.c. w zw. z art. 233. § 1. k.p.c.). Wydruki natomiast stanowiły dowód co do istnienia zapisu komputerowego o określonej treści, która została w nich zawarta, w chwili dokonywania wydruku (art. 309. k.p.c. i art. 243 1. k.p.c. w zw. z art. 233. § 1. k.p.c.) ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. akt I ACa 1399/12, nie publ., LEX numer 1362755).
Zeznania świadka H. Ś. stanowić mogły podstawę czynionych ustaleń faktycznych, jako że w zakresie okoliczności relewantnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy co do zasady jawiły się one jako jasne i logiczne, a nadto pozostawały wewnętrznie spójne i korespondowały
z pozostałą częścią materiału dowodowego. Zeznania świadka stanowiły spójną całość, zatem sąd nie znalazł powodów, by kwestionować którąkolwiek ich część tym bardziej, że strony postępowania nie przedstawiły żadnego dowodu, który mógłby poddać w wątpliwość te depozycje. Świadek potwierdził, że strona pozwana zawarła z powodem umowę i że na podstawie zawartej umowy powód wywiązał się ze swojego zobowiązania w przeciwieństwie do strony pozwanej. Świadek zeznał, że strona pozwana nie miała żadnych obiekcji co do wykonania przez powoda umowy oraz że miała możliwość ubiegania się o wyższą kwotę dofinansowania, gdyby tylko to uzyskane w kwocie ponad 103.000,00 euro okazało się za niskie, choć zgodnie z depozycjami świadka strona pozwana szans na uzyskanie dofinansowania w wyższej kwocie nie miała z przyczyn dotyczących strony pozwanej. Zauważyć również należało, że treść wiadomości wysłanych pocztą elektroniczną a pochodzących od M. K., który występował w toku procesu jako pełnomocnik strony pozwanej, świadczyła
o tym, że strona pozwana zdawała sobie sprawę z obowiązku spełnienia świadczenia na rzecz powoda w zamian za zrealizowane przez niego zadanie, co wyrażał M. K. poprzez deklaracje zapłaty wynagrodzenia A. Ś., do czego jednak ostatecznie nie doszło.
Zważywszy zatem na zaoferowane przez powoda i przeprowadzone dowody należało przy tym stwierdzić, iż okoliczności uzasadniających w jakikolwiek sposób uchybienie terminowi zapłaty w związku z zawarciem przez stronę pozwaną umowy łączącej cechy umowy o działo i umowy o świadczenie usług (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie wykazała.
Jeśli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje w rezultacie braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Zatem skoro strona, na której spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności, nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, to ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia.
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pomimo możliwości zgłaszania środków dowodowych nie zgłosiła na czas żadnych wiarygodnych dowodów nie wykazując tym samym należytego zainteresowania swymi sprawami. Wręcz nawet przeciwnie treść wiadomości przesyłanych pocztą elektroniczną
a pochodzących od M. K. świadczyła o tym, że strona pozwana doskonale zdawała sobie sprawę z obowiązku zapłaty wynagrodzenia należnego powodowi nie zgłaszając żadnych zastrzeżeń co do spełnionego przez A. Ś. świadczenia. Sąd zaś uznał, iż nie ma podstaw do uzupełnienia z urzędu postępowania dowodowego. W tym zakresie sąd nie mógł wyręczać strony i niejako w zastępstwie przeprowadzać taki dowód, gdyż takie postępowanie byłoby sprzeczne z zasadą kontradyktoryjności (
vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 lutego 2003 r., sygn. akt I ACa 36/03, publ. OSA 2003 r., nr 10, poz. 46). Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego „od 1 lipca 1996 r. wskutek zmiany treści art. 232 KPC oraz skreślenia § 2 w art. 3 KPC nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 października 1998 r. sygn. akt II UKN 244/98, publ. OSNAP 1999 r., nr 20, poz. 662 i w wyroku z dnia 30 czerwca 2000 r., sygn. akt II UKN 615/99, publ. OSNAP 2002 r., nr 1, poz. 24). Rola sądu w sprawie winna ograniczać się jedynie do pozostawania obiektywnym arbitrem w sporze stron (zasada kontradyktoryjności). Sąd jedynie wyjątkowo może wykazywać inicjatywę dowodową, spoczywającą cały czas na stronach pod groźbą przegrania procesu. Zdanie powyższe pozostaje w pełni zgodne z przyjętą linią orzecznictwa i wykładnią Sądu Najwyższego, w myśl której „możliwość dopuszczenia przez sąd dowodu nie wskazanego przez strony nie oznacza, że sąd obowiązany jest zastąpić własnym działaniem bezczynność strony. Jedynie w szczególnych sytuacjach procesowych o wyjątkowym charakterze sąd powinien skorzystać ze swojego uprawnienia do podjęcia inicjatywy dowodowej (art. 232 kpc)” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 1997 r., sygn. akt III CKN 244/97, publ. OSNC 1998 r., nr 3, poz. 52). Brak postępowania dowodowego prowadzonego z urzędu był przy tym usprawiedliwiony w świetle poglądu Sądu Najwyższego, w myśl którego „działanie sądu z urzędu i przeprowadzenie dowodu nie wskazanego przez stronę jest po uchyleniu art. 3 § 2 kpc dopuszczalne tylko w wyjątkowych sytuacjach procesowych oraz musi wypływać z opartego na zobiektywizowanej ocenie przekonania o konieczności jego przeprowadzenia” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 września 1998 r., sygn. akt II UKN 182/98, publ. OSNAP 1999 r., nr 17, poz. 556). Pogląd ten pozostaje tym bardziej aktualny w świetle obecnie obowiązującego kodeksu postępowania cywilnego a w szczególności w kontekście zmian wprowadzonych ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 172 poz. 1804) jak i ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1469 z późn. zm.) oraz wreszcie ustawą z dnia 23 marca 2023 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r., poz. 614).
Sąd postanowił na podstawie art. 458
5
. § 1. i § 4. k.p.c. w zw. z art. 235
2
. § 2. k.p.c. pominąć dowód wskazany przez pełnomocnika strony pozwanej na rozprawie w dniu 16 stycznia 2025 r. (k. 120), gdyż strona pozwana nie dość, że nie zgłosiła tego środka dowodowego już w sprzeciwie od nakazu zapłaty
w sposób zgodny z art. 458
5
. § 1. i § 4. k.p.c., co przecież było możliwe, to nie zgłosiła ich w terminie 2 tygodni od dnia, kiedy powołanie tych środków dowodowych stało się możliwe a przynajmniej nie pofatygowała się w żaden sposób uprawdopodobnić przy okazji ich zgłoszenia na rozprawie, że ich powołanie nie było możliwe wcześniej albo że potrzeba ich powołania wynikła później (art. 458
5
. § 1. i § 4. k.p.c.) (k. 120, adnotacja 01:19:56).
Wnioski dowodowe zgłoszone na rozprawie w dniu 16 stycznia 2025 r. sąd uznał, zatem za spóźnione, jako że strona pozwana uchybiła terminowi do ich zgłaszania określonemu w art. 458 5 . § 4. k.p.c. Poza tym w żaden sposób nie uprawdopodobniła, że ich powołanie nie było możliwe albo, że potrzeba ich powołania wynikła później.
Sąd postanowił również pominąć dowód z zeznań A. Ś. jako świadka zgłoszony przez stronę pozwaną na rozprawie w dniu 16 stycznia 2025 r. także z tego względu, że dowód taki był niedopuszczalny w świetle brzmienia art. 235 2 . § 1. pkt 1) k.p.c. w zw. z art. 299. k.p.c.
Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania powoda i z przesłuchania za stronę pozwaną wchodzących w skład zarządu (k. 120
verte), gdyż zgłoszone pozostałe środki dowodowe pozwoliły w wystarczającym stopniu wyjaśnić fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy [art. 299. k.p.c. i art. 300. § 1. k.p.c. w zw. z art. 227. k.p.c. w zw. z art. 235
2
. § 1. pkt 2) i pkt 5) k.p.c.]. Dowód
z przesłuchania stron ma charakter subsydiarny, uzupełniający i winien być przeprowadzony wówczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy może okazać się niewystarczający dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, co nie miało miejsca w rozstrzyganej sprawie. Jako że wszystkie okoliczności sprawy zostały dostatecznie wyjaśnione, nie było podstaw do tego, by uzupełniać materiał dowodowy przeprowadzając dowód z przesłuchania powoda bądź też z przesłuchania za stronę pozwaną członków zarządu.
III
Sąd Rejonowy w Tarnowie zważył, co następuje:
Powództwo jako zasadne zostało niemal w całości uwzględnione podlegając oddaleniu jedynie w znikomym zakresie co do odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych żądanych przez powoda od kwoty 30.750,00 zł za okres poprzedzający dzień 6 stycznia 2023 r. a zatem za okres wcześniejszy aniżeli 7 dni licząc od daty uzyskania informacji przesłanej pocztą elektroniczną w dniu 29 grudnia 2022 r. o rekomendowaniu wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do dofinansowania.
Powód A. Ś. domagał się zasądzenia od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ć. łącznie kwoty 36.900,00 zł
w oparciu o art. 627. k.c. i art. 750. k.c. w zw. z art. 734. § 1. k.c. oraz art. 353
(
1). k.c. a także § 3. ust. 1. lit. a), ust. 1. lit. b) i ust. 1. lit. c) oraz ust. 3. lit. a), ust. 3. lit. b) i ust. 3. lit. c) oraz ust. 4. umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie w zw. z art. 471. k.c., art. 476. k.c. i art. 477. § 1. k.c. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych naliczanymi od kwoty 6.150,00 zł od dnia 1 listopada 2022 r. do dnia zapłaty i z od kwoty 30.750,00 zł od dnia 5 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty w oparciu
o art. 359. § 1. k.c. oraz 481. § 1. k.c. jak i art. 4a. oraz art. 7. ust. 1. ustawy
z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1790).
W myśl art. 627. k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.
Po myśli art. 750. k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, tj. przepisy art. 734 – 749 k.c. w tym m. in. art. 740. k.c.
W myśl art. 734. § 1. k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
Według przepisu art. 353 1. k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Na mocy § 3. ust. 1. lit. a) umowy z dnia 7 października 2022 r. strony umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie ustaliły, za usługę będącą przedmiotem umowy zleceniobiorca miał otrzymać wynagrodzenie w wysokości 5.000,00 zł „netto” [§ 3. ust. 1. lit. a) umowy z dnia 7 października 2022 r.
o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Stosownie do brzmienia § 3. ust. 1. lit. b). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie za usługę będącą przedmiotem umowy zleceniobiorca miał otrzymać dodatkowo wynagrodzenie mające postać premii za sukces w wysokości 5.000,00 zł „netto”, przy czym warunkiem wypłaty premii za sukces było uzyskanie przez zleceniodawcę informacji o pozytywnym wyniku oceny wniosku [§ 3. ust. 1. lit. b) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku
o dofinansowanie].
W myśl § 3. ust. 1. lit. c). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie za usługę będącą przedmiotem umowy zleceniobiorca miał otrzymać dodatkowo wynagrodzenie mające postać premii za sukces w wysokości 20.000,00 zł „netto”, przy czym warunkiem wypłaty premii za sukces miało być uzyskanie przez zleceniodawcę informacji o wybraniu go do dofinansowania w ramach konkursu o którym mowa w § 1. ust. 1. umowy [§ 3. ust. 1. lit. c) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Stosownie do brzmienia § 3. ust. 3. lit. a). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie, kwota wynagrodzenia określona w pkt 1) lit. a) zostać miała wypłacona w terminie 7 dni od podpisania umowy na konto bankowe zleceniobiorcy [§ 3. ust. 3. lit. a) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Jak wynikało z § 3. ust. 3. lit. b) umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie kwota wynagrodzenia określona w pkt 1) lit. b) zostać miała wypłacona w terminie 7 dni od otrzymania informacji o wyniku oceny wniosku na konto bankowe zleceniobiorcy wskazane na fakturze, przy czym przez informację
o wyniku oceny wniosku strony rozumiały informację otrzymaną drogą pocztową lub elektroniczną przez zleceniodawcę lub publikację wyników konkursu na stronie internetowej instytucji organizującej konkurs [§ 3. ust. 3. lit. b) umowy
z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Zgodnie z § 3. ust. 3. lit. c). umowy o opracowanie wniosku o dofinansowanie, kwota wynagrodzenia określona w pkt 1) lit. c) zostać z kolei miała wypłacona w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o wyborze wniosku do dofinansowania na konto bankowe zleceniobiorcy wskazane na fakturze zaś jako informację o wyborze wniosku do dofinansowania strony rozumiały informację otrzymaną drogą pocztową lub elektroniczną przez zleceniodawcę lub publikację na stronie internetowej instytucji organizującej konkurs [§ 3. ust. 3. lit. c) umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie].
Do wynagrodzenia zostać miał doliczony podatek od towarów i usług
w wysokości określonej obowiązującymi przepisami (§ 3. ust. 4. zd. I. umowy
z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie).
Stosownie do brzmienia art. 471. k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Po myśli art. 476. k.c. dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Nie dotyczy to wypadku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Stosownie do treści art. 477. § 1. k.c. w razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu (art. 359. § 1. k.c.).
Po myśli art. 481. § 1. k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Stosownie do treści art. 4a. ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych do transakcji handlowych nie stosuje się przepisu art. 481 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, 2337 i 2339 oraz z 2023 r. poz. 326 i 1285).
W myśl przepisu art. 7. ust. 1. ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – w transakcjach handlowych – z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny – wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie
2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.
Po myśli art. 627. k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.
Norma art. 627. k.c. zawiera regulację statuującą istotę umowy o dzieło, określa elementy istotne przedmiotowo umowy o dzieło oraz zasadnicze obowiązki stron umowy o dzieło. Stosownie do brzmienia tego przepisu umowa
o dzieło pozostaje umową konsensualną, tj. dochodzi do skutku w wyniku osiągnięcia porozumienia przez kontrahentów, jest umową dwustronnie zobowiązującą a jednocześnie wzajemną, gdyż świadczenie jednej strony umowy pozostaje odpowiednikiem świadczenia drugiej ze stron. Ponadto jest to umowa rezultatu, a zatem umowa, której wynikiem wykonania ma być konkretny efekt, rezultat, przy czym dzieło – finalny efekt umowy o dzieło – może mieć charakter materialny jak i niematerialny.
W przepisie art. 627. k.c. ustawodawca unormował umowę o dzieło,
w której przedmiotem świadczenia niepieniężnego wykonawcy może być rezultat każdej pracy, który powstał w wyniku świadczenia wykonawcy ale może mieć charakter zarówno materialny jak i niematerialny. Do elementów konstytutywnych umowy o dzieło został zatem zaliczony rezultat wykonania tej umowy
w postaci konkretnego, uchwytnego wyniku wykonania umowy przez wykonawcę. Wynikiem wykonania umowy o dzieło ma być zatem osiągnięcie uzgodnionego przez strony rezultatu (
vide: K. Kołakowski, „Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom 2”, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007 r., wydanie 8, pod red. G. Bieńka, s. 170, teza 1 do tytułu XV Umowa o dzieło).
Podstawowymi obowiązkami przyjmującego zamówienie wynikającymi
z umowy o dzieło jest wykonanie oznaczonego dzieła natomiast na zamawiającym ciąży obowiązek zapłaty wynagrodzenia. Obowiązki te statuowane zostały w przepisie art. 627. k.c.
Podstawowym obowiązkiem wynikającym z umowy o dzieło dla przyjmującego zamówienie pozostawało wykonanie oznaczonego dzieła, w czym przejawiała się właśnie odpłatność i wzajemność umowy o dzieło. Zamawiający bowiem świadczy w zamian za dzieło wynagrodzenie.
Samo wynagrodzenie z umowy o dzieło może zostać wskazane w sposób wyraźny przez strony bądź też poprzez wskazanie podstaw do jego ustalenia. Oznaczało to, że wysokość wynagrodzenia mogła zostać wskazana wprost w samej umowie ale i mogła zostać wskazana poprzez odniesienie do innych podstaw, które pozwalałyby finalnie na jej określenie.
Częściowo bezsporny stan faktyczny sprawy oraz poczynione ustalenia faktyczne pozwoliły na przyjęcie, że pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością jako stroną zamawiającą a A. Ś. jako wykonawcą doszło do zawarcia umowy o charakterze mieszanym, która częściowo pozostawała umową o dzieło a częściowo umową o świadczenie usług. Okoliczność zawarcia samej umowy pomiędzy stronami była przy tym bezsporna.
W części, w której przedmiotem umowy łączącej strony niniejszego postępowania było formalne sporządzenie wniosku o dofinansowanie projektu strony pozwanej umowę należało uznać za umowę o dzieło z kolei w tym zakresie, w jakim umowa obligowała A. Ś. do świadczenia bieżących usług związanych z przygotowaniem wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie (§ 1. ust. 1. zd. II. umowy z dnia 7 października 2022 r.), umowa pozostawała umową o świadczenie usług. Oznaczało to, że umowę tę należało ją zakwalifikować zarówno jako umowę o dzieło w myśl przepisu art. 627. k.c. (w części obejmującej sporządzanie wniosku o dofinansowanie jak
i należało zakwalifikować ją jako umowę o świadczenie usług, o której mowa
w art. 750. k.c. (w części dotyczącej świadczenia bieżących usług związanych
z przygotowaniem wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie).
W części, w której przedmiotem umowy łączącej strony niniejszego postępowania było m. in. przygotowywanie wniosku o dofinansowanie a przy tym jednocześnie świadczenie usług polegających na przygotowaniu wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie, należało ją zakwalifikować jako umowę o dzieło w myśl przepisu art. 627. k.c. jak i jako umowę
o świadczenie usług w rozumieniu art. 750. k.c. w zw. z art. 734. § 1. k.c.
Norma art. 750. k.c. zawiera ogólną regulację dla wykonywania wszelkiego rodzaju świadczeń, których to wykonywanie nie zostało uregulowane w innych przepisach, nakazując do praw i obowiązków powstałych na tle świadczenia takich usług stosować przepisy poświęcone umowie zlecenia. Przy czym stosowanie przepisów art. 734 – 749 k.c. powinno za każdym razem uwzględniać specyfikę konkretnych usług świadczonych w ramach danego stosunku prawnego.
Z kolei norma art. 734. § 1. k.c. zawiera regulację statuującą umowę zlecenia, określa elementy istotne przedmiotowo umowy zlecenia oraz zasadnicze obowiązki stron umowy zlecenia. Stosownie do brzmienia tego przepisu umowa zlecenia pozostaje umową konsensualną, tj. dochodzi do skutku w wyniku osiągnięcia porozumienia przez kontrahentów, co do zasady jest umową dwustronnie zobowiązującą, gdyż na jej podstawie dochodzi do zobowiązania zleceniobiorcy do wykonania określonej czynności prawnej (w oparciu o umowę
o świadczenie usług do wykonania usługi) oraz do zobowiązania zleceniodawcy do zapłaty wynagrodzenia z tytułu dokonania określonej czynności prawnej (wykonania usługi). W przeciwieństwie do umowy o dzieło
ex definitione umowy rezultatu umowa zlecenia czy też o świadczenie usługi ukształtowana została jako umowa starannego działania. Nie jest zatem umowa zlecenia czy też umowa o świadczenie usług umową rezultatu, gdyż przez świadczenie usług, przez które należało rozumieć wykonywanie równego rodzaju świadczeń nie unormowanych innymi typami umów, mieści się także prawidłowe, staranne działanie usługodawcy w celu osiągnięcia rezultatu. Obowiązkiem usługodawcy pozostaje działanie nakierowane na umożliwieniu zamawiającemu usługobiorcy skorzystania z danego rodzaj usług, niezależnie od ich rodzaju, co do zasady w zamian za wynagrodzenie należne usługodawcy. Takie obowiązki wynikały z art. 734. § 1. k.c. w zw. z art. 750. k.c. jak i odnoszących się do sposobu wykonywania zobowiązań art. 354. k.c. i art. 355. k.c.
Częściowo bezsporny stan faktyczny sprawy oraz poczynione ustalenia faktyczne pozwoliły natomiast na przyjęcie, że pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością jako usługobiorcą i zarazem zamawiającym a A. Ś. jako usługodawcą i jednocześnie wykonawcą doszło do zawarcia umowy o charakterze mieszanym zawierającej elementy umowy o dzieło
w postaci przygotowania wniosku o dofinansowanie projektu na podstawie konkursu organizowanego w ramach programu RE_OPEN UK ale i jednocześnie
o świadczenie usług polegających przygotowaniu wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie. Świadczenie ze strony wykonawcy i zarazem usługodawcy dotyczyło zatem zarówno wykonania projektu dokumentu
w postaci wniosku o dofinansowanie jak na bieżących usługach polegających przygotowaniu wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie. Przy czym umowa ta w zakresie, w jakim wykonawca i usługodawca zobowiązał się do świadczenia usług w zakresie przygotowania wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie, nie mogła uchodzić ani za umowę o dzieło ani ściśle za umowę zlecenia w rozumieniu art. 734. § 1. k.c., gdyż świadczenie takich usług, tj. przygotowanie wyjaśnień i uzupełnień obejmowało przede wszystkim czynności faktyczne nie zaś tylko i wyłącznie czynności prawne, jak wymaga tego ustawodawca w art. 734. § 1. k.c. Umowa ta stanowiła zatem w zakresie, w jakim wykonawca i usługodawca zobowiązał się do świadczenia na rzecz usługobiorcy i zarazem zamawiającego usług polegających na przygotowaniu wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie umowę o świadczenie usług w rozumieniu art. 750. k.c., gdyż czynności polegające na przygotowaniu wyjaśnień i uzupełnień na etapie oceny wniosku o dofinansowanie obejmowało w zasadzie wyłącznie czynności faktyczne. Jednocześnie strony uzgodniły wysokość wynagrodzenia.
Na podstawie częściowo bezspornego stanu faktycznego jak i poczynionych ustaleń faktycznych należało stwierdzić, że strona pozwana złożyła wniosek o przyznanie dofinansowania, wniosek o dofinansowanie został pozytywnie oceniony a następnie wybrany do dofinansowania i co więcej strona pozwana zawarła umowę z (...) spółką akcyjną otrzymując dofinansowanie w kwocie 103.891,03 euro. Wszystko to nastąpiło na skutek działań powoda i podejmowanych czynności przez powoda w celu doprowadzenia do umieszczenia projektu na liście projektów przeznaczonych do dofinansowania. Przemawiało to zatem za tym, że powód wykonał należycie swoje zobowiązanie i spełnił świadczenie. Trudno zresztą o inny wniosek. Strony ewidentnie ustaliły, że warunkiem wypłaty części wynagrodzenia w kwocie 5.000,00 zł „netto” będzie przygotowanie wniosku, kolejna kwota 5.000,00 zł „netto” będzie należna wykonawcy już jako premia za sukces polegający na uzyskaniu przez stronę pozwaną informacji o pozytywnym wyniku oceny wniosku i wreszcie kwota 20.000,00 „netto” należała się powodowi również jako premii za sukces w przypadku uzyskania przez stronę pozwaną informacji o wyborze do dofinansowania. Wszystkie te warunki zostały przy tym spełnione.
Na podstawie poczynionych ustaleń faktycznych należało stwierdzić, że pomiędzy powodem a stroną pozwaną doszło do zawarcia umowy mieszanej obejmującej zarówno elementy umowy o dzieło jak i umowy o świadczenie usług, w wyniku której powód wykonał swe obowiązki w całości, czego nie można było stwierdzić o (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Jakkolwiek umowa zawarta przez zamawiającego z wykonawcą określała wysokość kwoty należnego wynagrodzenia i obligowała stronę pozwaną do zapłaty wynagrodzenia za wykonane czynności, to jednak (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością aż do dnia zamknięcia rozprawy i wydania wyroku nie uczyniła w całości zadość w sposób należyty swemu podstawowemu obowiązkowi. O ile bowiem przyjmujący zamówienie i zarazem usługodawca wywiązał się ze swych obowiązków
w całości, to zamawiający częściowo nie zrealizował ciążącego na nim obowiązku, tj. nie zapłacił wynagrodzenia za wykonane czynności polegającej na przygotowaniu wniosku o dofinansowanie projektu, które to świadczenie zostało przez wykonawcę zrealizowane. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zobowiązania swego należycie zatem nie wykonała, gdyż w chwili wniesienia pozwu nie zapłaciła wynagrodzenia w łącznej kwocie 30.000,00 zł „netto”, tj. 36.900,00 zł „brutto”.
Nie spełniając świadczenia w postaci zapłaty wynagrodzenia za wykonane czynności strona pozwana sprzeniewierzyła się nie tylko obowiązkowi zamawiającego sformułowanemu w art. 627. k.c. i art. 750. k.c. w zw. z art. 734. § 1. k.c., tj. polegającemu na zapłacie umówionego wynagrodzenia jak i zasadzie leżącej u podwalin prawa zobowiązań, zgodnie z którą
pacta sunt servanda. Skoro bowiem (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zdecydowała się zawrzeć umowę, w ramach której wykonane zostały na jej rzecz czynności w postaci przygotowania wniosku o dofinansowanie, który następnie został umieszczony na liście projektów przeznaczonych do dofinansowania ze środków z programu RE_OPEN UK i tym samym strona pozwana z usług świadczonych przez wykonawcę skorzystała, a rezultat umowy został osiągnięty, tj. wniosek
o dofinansowanie został złożony a projekt znalazł się ostatecznie na liście pośród innych projektów rekomendowanych do dofinansowania a zatem wniosek o dofinansowanie projektu został pozytywnie zweryfikowany, to obowiązana była również do spełnienia swego wzajemnego świadczenia polegającego na zapłacie wykonawcy umówionego wynagrodzenia. Inne rozwiązanie w postaci braku spełnienia świadczenia z tytułu zawartej przez stronę pozwaną umowy zawartej przez strony doprowadziłoby do zdestabilizowania pewności obrotu. Usankcjonowanie takiego stanu rzeczy spowodowałoby trudne do przyjęcia konsekwencje. Brak przy tym dowodu, aby powód zamierzał zwolnić (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z długu, skoro nie tylko wzywał do zapłaty, ale wskazywał również wysokość jego zobowiązania, ostatecznie zaś wystąpił ze stosownym powództwem. O tym natomiast, że występujący z pozwem podmiot legitymowany był do dochodzenia zapłaty wynagrodzenia za wykonane dzieło i świadczone usługi, przekonywała treść art. 627. k.c. jak i art. 750. k.c.
w zw. z art. 734. § 1. k.c. a także art. 353
(
1). k.c. w zw. z § 3. ust. 1. lit. a), ust. 1. lit. b) i ust. 1. lit. c) oraz ust. 3. lit. a), ust. 3. lit. b) i ust. 3. lit. c) oraz ust. 4. umowy z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie uczyniła przy tym użytku
z żadnego z uprawnień z tytułu umowy łączącej w sobie cechy umów o dzieło
i o świadczenie usług, z których skorzystanie pozwoliłyby uznać, że nie popadła w zwłokę ze spełnieniem swego świadczenia. W szczególności nie podniosła żadnych zaistniałych w rzeczywistości zarzutów względem uprawnienia wykonawcy, które uzasadnić mogłyby powstrzymanie się przez zamawiającego z zapłatą umówionego wynagrodzenia czy też zapłatę wynagrodzenia z uchybieniem umownego terminu.
Zważywszy przy tym na zaoferowane przez strony i przeprowadzone dowody należało przy tym stwierdzić, iż okoliczności uzasadniających w jakikolwiek sposób uchybienie terminowi zapłaty z tytułu zawartej umowy z dnia 7 października 2022 r. czy też istnienia zobowiązania z tytułu umowy mieszanej łączącej cechy umowy o dzieło i o świadczenie usług w innej wysokości aniżeli wynikało to ze środków dowodowych przedstawionych przez powoda strona pozwana nie wykazała, zaś „reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 kwietnia 1982 r., sygn. akt I CR 79/82, nie publ., LEX nr 8416). Jeżeli zatem A. Ś. przedstawił środki dowodowe w postaci odpisów dokumentów prywatnych i wydruków, których treść uzasadniała roszczenie, to (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powinna przynajmniej podważyć prawdziwość wniosków wynikających
z odpisów tych dokumentów i wydruków przedstawionych w toku postępowania przez powoda, co spowodowałoby, iż ciężar dowodu znów spocząłby na powodzie zgodnie z treścią art. 6. k.c.
Przytoczony wyżej in extenso przepis art. 471. k.c. normuje zasadę odpowiedzialności dłużnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania zwanej odpowiedzialnością kontraktową. Odpowiedzialność statuowana art. 471. k.c. uzależniona została od zaistnienia kumulatywnie kilku przesłanek a mianowicie niewykonania zobowiązania bądź też nienależytego wykonania zobowiązania, szkody powstałej w wyniku niewykonania bądź też nienależytego wykonania zobowiązania, związku przyczynowego pomiędzy niewykonaniem bądź też nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą oraz winy dłużnika.
Ciężar udowodnienia zaistnienia trzech spośród czterech przesłanek odpowiedzialności powszechnie zwanej kontraktową spoczywa na wierzycielu. Nawet jednak ich udowodnienie nie gwarantuje definitywnego przypisania odpowiedzialności dłużnika z tego tytułu. Po stronie dłużnika bowiem zgodnie
z brzmieniem części końcowej art. 471. k.c. (
verba legis art. 471.
in fine k.c.: „…chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”) istnieje możliwość egzoneracji, tj. wykazania, że nie ponosi on odpowiedzialności za niewykonanie bądź też nienależyte wykonanie zobowiązania w szczególności poprzez przedstawienie okoliczności, z których wynikać będzie, że niewykonanie bądź też nienależyte wykonanie zobowiązania było następstwem sytuacji, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
Fakt braku zapłaty przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością – na dzień zamknięcia rozprawy i na dzień wydania wyroku – A. Ś. środków pieniężnych w łącznej wysokości 36.900,00 zł wskazanej jako równowartość należnego mu wynagrodzenia zgodnie z brzmieniem § 3. ust. 1. lit. a), ust. 1. lit. b) i ust. 1. lit. c) oraz ust. 4. umowy z dnia 7 października 2022 r. a opisanych fakturami VAT numer (...) z dnia 24 października 2022 r. oraz numer (...) z dnia 28 grudnia 2022 r. wystawionymi w związku
z realizacją czynności na podstawie umowy wiążącej strony doprowadził do konkluzji, że zamawiający popadł względem przyjmującego zamówienie w zwłokę w wykonaniu zobowiązania z umowy o dzieło zawartej z A. Ś.. Wniosek taki nakazywało przyjąć brzmienie art. 471. k.c. A. Ś. nie otrzymał środków pieniężnych od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w wysokości wskazanej w zawartej przez strony umowie jak i opisanej na fakturze VAT numer (...) z dnia 24 października 2022 r. i na fakturze VAT numer (...) z dnia 28 grudnia 2022 r., a które odpowiadało łącznej wysokości przyjętego przez strony wynagrodzenia w przypadku przygotowania wniosku oraz uzyskania informacji o pozytywnym wyniku oceny wniosku jak i uzyskania informacji o wybraniu wniosku do dofinansowania. Jeśli zatem pomimo istnienia umowy i obowiązku zamawiającego zapłaty umówionego wynagrodzenia, zamawiający takiego wynagrodzenie nie płaci w odpowiedniej kwocie
i w terminie, to jako dłużnik przyjmującego zamówienie z tego tytułu popada co najmniej w opóźnienie i powoduje powstanie szkody w mieniu wykonawcy, którego majątek nie powiększa się na skutek braku fizycznego uzyskania środków pieniężnych w odpowiedniej wysokości. Nienależytym brakiem wykonania zobowiązania pozostawał zatem nie tylko sam stan zwłoki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w wykonaniu zobowiązania z zawartej umowy mieszanej ale i wręcz brak spełnienia świadczenia pieniężnego sprowadzającego się do zapłaty wynagrodzenia w zamian za wykonane przez powoda zobowiązanie. Dłużnik zaś dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela, przy czym nie dotyczy to wypadku, gdy opóźnienie
w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 476. k.c.). Okoliczność ta zaś oznaczała, że dłużnik nie wykonał zobowiązania w tej części z przyczyn leżących po jego stronie, zaś wniosek taki nakazywała przyjąć treść art. 471. k.c. w zw. z art. 476. k.c. Domniemania prawne statuowane powołanymi przepisami art. 471. k.c. i art. 476. k.c. obciążały dłużnika oraz nakazywały przyjąć, że nie dotrzymując terminu zapłaty pozostawał w zwłoce nie zaś w opóźnieniu.
Zważywszy na ustalony stan faktyczny i powyższe rozważania a także brzmienie art. 477. § 1. k.c. w zw. z art. 627. k.c. jak i art. 750. k.c. w zw. z art. 734. § 1. k.c. a także art. 353 ( 1). k.c. w zw. z § 3. ust. 1. lit. a), ust. 1. lit. b) i ust. 1. lit. c) oraz ust. 4. umowy z dnia 7 października 2022 r. pozostawało stwierdzić, że stosownie do treści art. 477. § 1. k.c. A. Ś. mógł zasadnie domagać się względem strony pozwanej wykonania zobowiązania z umowy mieszanej obejmującej elementy umowy o dzieło i umowy o świadczenie usług. Uprawnienie A. Ś. z tytułu braku należytego wykonania zobowiązania przez zamawiającego sprowadzało się zatem do możliwości żądania wykonania przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością umowy mieszanej poprzez zapłatę nieuiszczonego dotychczas wynagrodzenia jak i do możliwości żądania naprawienia szkody z tytułu zwłoki poprzez zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.
Co do rozstrzygnięcia o żądaniu zasądzenia odsetek od kwot przez stronę pozwaną niezapłaconych uprzednio tytułem wynagrodzenia to stwierdzić należało, że zobowiązanie zamawiającego do zapłacenia umówionego wynagrodzenia było zobowiązaniem terminowym. Obowiązek zapłaty wynagrodzenia powstał bowiem w chwilach określonych zgodnie z treścią umowy z dnia 7 października 2022 r. i kolejno wystawianych faktur VAT jako terminy płatności. Termin spełnienia takiego świadczenia został zatem oznaczony przez czynność prawną statuowaną przepisami art. 627. k.c. jak i art. 750. k.c. w zw. z art. 734. § 1. k.c. a także art. 353
1. k.c. w zw. z § 3. ust. 3. lit. a), ust. 3. lit. b) i ust. 3. lit. c) umowy z dnia 7 października 2022 r. i wolą stron. W przedmiotowym przypadku kwota należna tytułem wynagrodzenia, która nie została zapłacona przez stronę pozwaną w zamian za przygotowanie wniosku, winna zostać wypłacona
w terminie wynikającym z umowy z dnia 7 października 2022 r. i z treści faktury VAT, tj. najpóźniej do 7 dni od podpisania umowy. Oznacza to, że zapłata kwoty 5.000,00 zł „netto”, tj. 6.150,00 zł powinna była nastąpić do dnia 31 października 2022 r. zważywszy na datę wystawienia i przesłania stronie pozwanej faktury VAT numer (...). Z kolei pozostała część wynagrodzenia obejmująca kwoty 5.000,00 zł „netto”, tj. 6.150,00 zł „brutto” należną w związku z pozytywnym wynikiem oceny wniosku o dofinansowanie oraz 20.000,00 zł „netto”, tj. 24.600,00 zł „brutto” należną tytułem wyboru wniosku do dofinansowania powinny zostać wypłacone do dnia 5 stycznia 2023 r. biorąc pod uwagę datę otrzymania przez stronę pozwaną informacji o pozytywnym wyniku oceny wniosku o dofinansowanie jak i informacji o wyborze wniosku do dofinansowania (29 grudnia 2022 r.). Od dnia następnego po dniu, w którym termin płatności upłynął, strona pozwana pozostawała zatem w zwłoce z wykonaniem świadczenia w postaci zapłaty wynagrodzenia w tym zakresie, w jakim nie zostało zaspokojone. W przedmiotowym przypadku kwoty należne tytułem wynagrodzenia, winny zostać wypłacone w terminach wynikających z umowy a więc kwota 6.150,00 zł do dnia 31 października 2022 r. zaś kwoty 6.150,00 zł i 24.600,00 zł, tj. łącznie 30.750,00 zł do dnia 5 stycznia 2023 r.
Od dnia następnego po tym dniach, w których terminy płatności upłynęły, strona pozwana pozostawała zatem w zwłoce z wykonaniem świadczenia w postaci zapłaty wynagrodzenia. Powód w pozwie domagał się zapłaty łącznie kwoty 36.900,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot
- ⚫
-
6.150,00 zł od dnia 1 listopada 2022 r. do dnia zapłaty,
- ⚫
-
30.750,00 zł od dnia 5 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty.
Sąd uwzględnił powództwo w zakresie odsetek liczonych od łącznej kwoty 36.900,00 zł od dat obliczonych zgodnie z treścią umowy oraz ustalonym stanem faktycznym co do daty uzyskania informacji o pozytywnym wyniku oceny wniosku o dofinansowanie jak i informacji o wyborze wniosku do dofinansowania, o czym strona pozwana dowiedziała się 29 grudnia 2022 r., tj. od kwot
- ⚫
-
6.150,00 zł od dnia 1 listopada 2022 r.,
- ⚫
-
30.750,00 zł od dnia 6 stycznia 2023 r.
w obu przypadkach do dnia zapłaty włącznie. W pozostałej niewielkiej części co do odsetek żądanych od kwoty 30.750,00 zł począwszy już od dnia 5 stycznia 2023 r. powództwo podlegało oddaleniu.
Źródłem roszczenia odsetkowego zgodnie z hipotezą art. 359. § 1. k.c. pozostają czynność prawna, ustawa, orzeczenie sądu jak i decyzja właściwego organu.
Ustawowym źródłem powstania wierzytelności z tytułu zapłaty odsetek za opóźnienie pozostawał powołany wyżej przepis art. 481. § 1. k.c.
Ustawowe źródło powstania wierzytelności z tytułu zapłaty odsetek za opóźnienie znajdowało oparcie w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych zwanej obecnie ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych do transakcji handlowych.
I tak stosownie do treści art. 4a. ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych do transakcji handlowych nie stosuje się przepisu art. 481 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, 2337 i 2339 oraz z 2023 r. poz. 326 i 1285).
W myśl przepisu art. 7. ust. 1. ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – w transakcjach handlowych z wyłączeniem transakcji w których dłużnikiem jest podmiot publiczny – wierzycielowi bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba, że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie;
2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.
Jako że wynagrodzenie nie zostało zapłacone, w związku z czym zapłata wynagrodzenia nie nastąpiła w całości w terminach wynikających z umowy zawartej przez strony jak i po części z faktur VAT wystawionych w związku z wykonaniem umowy przez powoda i z tego tytułu powód był uprawniony do uzyskania swoistego odszkodowania w postaci kwoty odpowiadającej odsetkom obliczonym od wynagrodzenia, które nie zostało zapłacone w terminie zapłaty
i za okres od dnia wymagalności do dnia spóźnionego spełnienia świadczenia pieniężnego, toteż sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwot
- ⚫
-
6.150,00 zł od dnia 1 listopada 2022 r. do dnia zapłaty,
- ⚫
-
30.750,00 zł od dnia 6 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty.
Strony nie wskazały przy tym w umowie innej wysokości odsetek należnych
z tytułu opóźnienia w zapłacie wynagrodzenia. Nie budziło przy tym wątpliwości, że umowa z dnia 7 października 2022 r. zawarta pomiędzy stronami, z których wywodziły się wierzytelności A. Ś., pozostawała transakcją handlową w rozumieniu art. 4. pkt 1) ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, skoro w ich ramach następowało świadczenie usług względnie wykonanie konkretnego dzieła np. w postaci dokumentu w postaci wniosku o dofinansowanie, a strony tej umowy pozostawały przedsiębiorcami i zawarły ją w związku z wykonywaną przez każdą z nich działalnością gospodarczą.
Na koszty procesu, które biorąc pod uwagę stan istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, w sumie wyniosły 5.462,00 zł, składały się opłata od pozwu w kwocie 1.845,00 zł (pokwitowanie wpłaty na okładce akt, k. 13) oraz wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika powoda określone według stawki minimalnej obliczonej od wartości przedmiotu sprawy, tj. w kwocie 3.600,00 zł
a także koszty opłaty skarbowej od odpisu dokumentu stwierdzającego ustanowienie zawodowego pełnomocnika procesowego powoda w kwocie 17,00 zł (k. 11, k. 12).
Powstania innych kosztów postępowania żadna ze stron nie wykazała ani nie zażądała ich zasądzenia.
Sąd postanowił obciążyć stronę pozwaną kosztami procesu w łącznej kwocie 5.462,00 zł związanymi z wniesieniem pozwu w postępowaniu upominawczym przez zawodowego pełnomocnika i sprzeciwu przez stronę pozwaną oraz zasądzić od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz powoda kwotę 5.462,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 3.600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Koszty procesu zasądzone na rzecz powoda obejmowały zatem koszty związane z opłatą od pozwu (1.845,00 zł) oraz z zastępstwem procesowym przez zawodowego pełnomocnika, tj. koszty wynagrodzenia (3.600,00 zł) oraz opłatę skarbową od odpisu dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa procesowego (17,00 zł).
Jednocześnie kwota 5.462,00 zł wskazana wyżej wyrażała całość kosztów procesu na zasadzie unifikacji i koncentracji rozstrzygnięcia o kosztach postępowania. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania powinno bowiem znaleźć wyraz w orzeczeniu kończącym postępowanie i dotyczyć co do zasady wszystkich kosztów powstałych w związku z prowadzonym postępowaniem cywilnym. Wynikało to wprost z zasady unifikacji i zasady koncentracji kosztów postępowania wyrażonej w art. 108. § 1. k.p.c.
Wyżej wskazane względy zdecydowały o tym, że orzeczono jak w pkt I. sentencji, uznając powództwo na podstawie art. 627. k.c. i art. 750. k.c. w zw.
z art. 734. § 1. k.c. oraz art. 353
1. k.c. a także § 3. ust. 1. lit. a), ust. 1. lit. b)
i ust. 1. lit. c) oraz ust. 3. lit. a), ust. 3. lit. b) i ust. 3. lit. c) oraz ust. 4. umowy
z dnia 7 października 2022 r. o opracowanie wniosku o dofinansowanie w zw.
z art. 471. k.c., art. 476. k.c. i art. 477. § 1. k.c. jak i przy zastosowaniu pozostałych powołanych w uzasadnieniu przepisów za zasadne niemal w całości.
Rozstrzygnięcie o odsetkach zawarte w pkt I. sentencji znajdowało oparcie w brzmieniu art. 359. § 1. k.c. w zw. z art. 481. § 1. k.c. oraz art. 4. pkt 1), art. 4a. i art. 7. ust. 1. ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom
w transakcjach handlowych.
O kosztach postępowania orzeczono w pkt III. sentencji po myśli art. 100. zd. II. k.p.c. w zw. z art. 98. § 1., § 1
4. i § 3. k.p.c. a także art. 108. § 1. k.p.c. oraz art. 109. § 1. k.p.c. a także art. 18. ust. 1. i art. 13. ust. 2. w zw. z ustawy
z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r., poz. 959 z późn. zm.) jak i § 2. pkt 5) w zw. z § 3. ust. 2. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1935
z późn. zm.) a także art. 1. ust. 1. pkt 2) ustawy z dnia 16 listopada 2006 r.
o opłacie skarbowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 2111 z późn. zm.).
SSR Michał Bień
Tarnów, dnia 27 marca 2025 r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Tarnowie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Michał Bień
Data wytworzenia informacji: